Χρήση γαιών

Αλλαγή γλώσσας
Σελίδα Τελευταία τροποποίηση : 24/07/2017
Η Ευρώπη είναι μία ήπειρος με ιδιαζόντως εντατική χρήση παγκοσμίως, με το μεγαλύτερο μερίδιο της γης (έως και 80%) να χρησιμοποιείται για κατοίκηση, συστήματα παραγωγής (συμπεριλαμβανομένης γεωργίας και δασοκομίας) και υποδομές. Συχνά δημιουργούνται αντικρουόμενες απαιτήσεις για τη χρήση της γης και απαιτείται η λήψη αποφάσεων με σκληρούς συμβιβασμούς. Υπάρχουν αρκετά σημαντικά κίνητρα για τη χρήση γης στην Ευρώπη: η σταδιακά μεγαλύτερη ζήτηση για χώρο διαβίωσης ανά άτομο και η σχέση μεταξύ οικονομικής δραστηριότητας, αυξημένης κινητικότητας και ανάπτυξης υποδομών μεταφορών συνήθως οδηγούν σε κατάληψη γης. Η γη είναι πεπερασμένος πόρος: ο τρόπος χρήσης της αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους περιβαλλοντικής αλλαγής με σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής και των οικοσυστημάτων, καθώς και στη διαχείριση υποδομής.

Η Ευρώπη αποτελεί ένα μωσαϊκό τοπίων που αντικατοπτρίζει την εξελικτική πορεία των αλλαγών που έχει υποστεί η χρήση της γης στο παρελθόν. Οι αλλαγές συνεχίζουν να μεταβάλλουν το τοπίο και το περιβάλλον μας σήμερα ενώ αφήνουν σημαντικά και συχνά μη αναστρέψιμα αποτυπώματα χρήσης της γης. Εντάσεις δημιουργούνται σχεδόν παντού καθώς η ανάγκη της κοινωνίας για πόρους και χώρο συγκρούεται με την ικανότητα της γης να στηρίξει και να απορροφήσει αυτές τις ανάγκες. Η κατάσταση οδηγεί σε υπερβολική χρήση και συνεχώς μεγαλύτερη υποβάθμιση των τοπίων, των οικοσυστημάτων και του περιβάλλοντος. Απαιτείται προοπτική μακροπρόθεσμης διαχείρισης.

Πολιτικές της ΕΕ

Ο σχεδιασμός και η διαχείριση της χρήσης της γης είναι απαραίτητα στοιχεία αν θέλουμε να εναρμονίσουμε τη χρήση της γης με τους περιβαλλοντικούς προβληματισμούς. Είναι μια πρόκληση που σχετίζεται με διάφορα επίπεδα πολιτικής και διαφορετικούς τομείς. Η παρακολούθηση και η άμβλυνση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων της χρήσης της γης με την παράλληλη υποστήριξη της παραγωγής των απαραίτητων πόρων αποτελεί βασική προτεραιότητα των αρμόδιων για τη χάραξη πολιτικών παγκοσμίως.

Ο σχεδιασμός χρήσης της γης και οι διοικητικές αποφάσεις συνήθως λαμβάνονται σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της εξέτασης των περιβαλλοντικών προβληματισμών από τα κράτη μέλη στα αναπτυξιακά χρήσης της γης και της εφαρμογής ολοκληρωμένης διαχείρισης της γης.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες εξαρτώνται από τους φυσικούς πόρους, όπως οι πρώτες ύλες και ο χώρος (χερσαίοι πόροι). Ο Χάρτης Πορείας για μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποδοτικά τους πόρους παρουσιάζει το θέμα της χρήσης της γης και της διαχείρισης των χερσαίων πόρων ως καίριο στοιχείο κατά των μη βιώσιμων εξελίξεων των πόρων. Οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος σχετίζονται άμεσα με τις τρέχουσες και μελλοντικές πρακτικές χρήσης της γης και τους οικονομικούς τομείς που βασίζονται σε αυτές. Η χρήση της γης είναι επίσης σημαντικό ζήτημα για πολλούς άλλους τομείς πολιτικών, όπως η εδαφική συνοχή, ο αστικός σχεδιασμός, η γεωργία, οι μεταφορές και η προστασία της φύσης.

Δραστηριότητες του ΕΟΠ

Οι δραστηριότητες του ΕΟΠ εστιάζουν κυρίως στις αξιολογήσεις του ευρωπαϊκού τοπίου και των χωρικών αλλαγών με εργαλεία απολογισμού των γαιών και του οικοσυστήματος και ανάλυση του Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS). Ο ΕΟΠ έχει αναλάβει επίσης την ανάπτυξη ενός κέντρου περιβαλλοντικών δεδομένων για χρήση της γης ως συνεισφορά στο Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (ΕΣΠΠ-SEIS).

Η κύρια πηγή δεδομένων του ΕΟΠ είναι το υπαγόμενο στο πρόγραμμα Corine σύνολο δεδομένων για την εδαφοκάλυψη που παρήχθησαν για τα έτη 1990, 2000 και 2006. Βασίζεται στην εδραιωμένη συνεργασία με κράτη μέλη του ΕΟΠ και το σύστημα παγκόσμιας παρακολούθησης του περιβάλλοντος και της ασφάλειας (GMES). Πρόσθετα σύνολα δεδομένων GMES, όπως επιλεγμένα θεματικά επίπεδα υψηλής ανάλυσης και ο Αστικός Άτλας είναι υπό ανάπτυξη για τη συμπλήρωση των υπαγόμενων στο πρόγραμμα Corine συνόλων δεδομένων για την εδαφοκάλυψη.

Σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό θεματικό κέντρο χωρικών πληροφοριών και ανάλυσης (ETC-SIA), ο ΕΟΠ αναπτύσσει πανευρωπαϊκά συστήματα αναφοράς για χωρικές αναλύσεις: τις εφαρμογές ECRINS ή European Catchment and Rivers Network System (ευρωπαϊκό σύστημα δικτύου λεκανών υδροσυλλογής και ποταμών) και  LEAC ή Land and Ecosystem Accounting (Σύστημα καταγραφής γαιών και οικοσυστημάτων) που συνεισφέρουν στη θεματική ανάλυση (π.χ. κατακερματισμός τοπίου) και σχετικούς δείκτες.

Προοπτική

Αρκετές περιβαλλοντικές και περιφερειακές πολιτικές, όπως για παράδειγμα η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2020 ή η θεματική στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος βασίζονται σε έγκυρες πληροφορίες χρήσης γης ως βασικό επίπεδο αναφοράς. Η υπηρεσία παρακολούθησης γης GMES αποτελεί μέρος των αρχικών λειτουργιών από το 2011 ως 2013· είναι αρμόδια για την ενημέρωση και τη βελτίωση της παρακολούθησης της ηπειρωτικής εδαφοκάλυψης και εξετάζει ενδελεχώς τοπικές διεργασίες εδαφοκάλυψης. Για τις αξιολογήσεις μελλοντικών τάσεων, έχει αναπτυχθεί το PRospective Environmental analysis of Land Use Development in Europe (PRELUDE), ένα διαδραστικό εργαλείο που παρουσιάζει πέντε διαφορετικά σενάρια χρήσης γης για την Ευρώπη.

Συναφές περιεχόμενο

Νέα και άρθρα

Συναφείς δείκτες

Land take Land take as a result of the expansion of residential areas and construction sites is the main cause of the increase in urban land coverage in Europe. Agricultural zones and, to a lesser extent, forests and semi-natural and natural areas are disappearing in favour of the development of artificial surfaces. This affects biodiversity since it decreases habitats and fragments the landscapes that support and connect them. Between 2006 and 2012, the annual land take in the European countries (EEA-39) assessed in the 2012 Corine land cover (CLC) project was approximately 107 000 ha/year. The figure for the 2000-2006 period was approximately 118 000 ha/year. In the 28 countries 1 covered by all three CLC assessment periods (1990-2000, 2000-2006 and 2006-2012), annual land take decreased by 10.5 % between 2000 and 2006, and by 13.5 % between 2006 and 2012. In absolute values, the annual land take in these 28 countries was 114 000 ha/year (1990-2000), 102 000 ha/year (2000-2006) and 98 500 ha/year (2006-2012). Between 2000 and 2006, more arable land and permanent crops were taken by artificial development than between 1990 and 2000, while fewer pastures and less mosaic farmland were taken over the same period. In fact, between 2006 and 2012, the types of land most taken for artificial development were arable land and permanent crops, followed by pastures and mixed agricultural areas.   1 The 28 countries covered by all three CLC assessment periods are AT, BE, BG, CZ, DE, DK, ES, EE, FR, GR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, ME, MT, NL, PL, PT, RO, RS, SI, SK, TR and UK.

Βλ. επίσης

Βιοποικιλότητα - Οικοσυστήματα Βιοποικιλότητα ονομάζεται η ποικιλία των οικοσυστημάτων (φυσικό κεφάλαιο), των ειδών και των γονιδίων που υπάρχουν στον κόσμο ή σε έναν συγκεκριμένο οικότοπο. Έχει ζωτική σημασία για την ευημερία του ανθρώπου διότι παρέχει υπηρεσίες οι οποίες στηρίζουν τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας. Η βιοποικιλότητα είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες –τις υπηρεσίες που παρέχει η φύση– όπως η επικονίαση, η ρύθμιση του κλίματος, η αντιπλημμυρική προστασία, η γονιμότητα του εδάφους και η παραγωγή τροφίμων, καυσίμων, ινών και φαρμάκων.
Urban green infrastructure
Indicators
Datasets Downloadable data about Europe's environment.

Permalinks

Geographic coverage

Ενέργειες Εγγράφων

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/el/themes/landuse/intro or scan the QR code.

PDF generated on 30/03/2020 11:51

EEA Page URL QR
Συνδρομές
Εγγραφή για να λαμβάνετε τις εκθέσεις μας (σε έντυπη ή/και ηλεκτρονική μορφή) και το τριμηνιαίο ηλεκτρονικό ενημερωτικό δελτίο μας.
Ακολουθήστε μας
The EEA is an agency of the European Union

Engineered by: Η Ομάδα διαδικτύου του ΕΟΠ

Software updated on 24 March 2020 13:08 from version 20.3.11

Software version: EEA Plone KGS 20.3.24

Κωδικός για προγραμματιστές

Systems Status

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου

Creative commons license

CMS login