Tematy dotyczące środowiska

Zmień język:
Strona Ostatnio modyfikowane 2016-12-02
Znajdź materiały i informacje opracowane przez Europejską Agencję Środowiska, przeglądając tematy ochrony środowiska.

Co sie dzieje?
Problemy ochrony środowiska

Dlaczego tak się dzieje?
Sektory i działalność

Środowisko w różnych regionach i na obszarach szczególnych

Przegląd problemów ochrony środowiska w poszczególnych sektorach

   Themes start image

Powiązane treści

Zobacz również

Przemysł Przemysł W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat wzrosła efektywność działań środowiskowych przemysłu europejskiego. Do zmian przyczyniło się kilka czynników: bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony środowiska, bardziej racjonalna gospodarka energetyczna, ogólna tendencja w przemyśle europejskim polegająca na odchodzeniu od pewnych bardziej zanieczyszczających form produkcji oraz udział przedsiębiorstw w dobrowolnych programach mających na celu zmniejszenie ich negatywnego wpływu na środowisko.
Energetyka Energetyka Energia jest niezbędna do tworzenia bogactwa w przemyśle i handlu oraz dobrobytu społeczeństwa; zapewnia ona także obywatelom osobisty komfort i umożliwia przemieszczanie się. Jednakże jej produkcja i konsumpcja wywiera znaczną presję na środowisko związaną z: emisją gazów cieplarnianych i substancji zanieczyszczających powietrze, użytkowaniem gruntów, wytwarzaniem odpadów i rozlewami ropy naftowej. Presja ta przyczynia się do zmiany klimatu, niszczenia ekosystemów naturalnych i środowiska sztucznego oraz wpływa negatywnie na zdrowie ludzi.
Użytkowanie gruntów Użytkowanie gruntów Europa jest jednym z najintensywniej użytkowanych kontynentów na świecie z najwyższym udziałem gruntów przeznaczonych na zasiedlenie, systemy produkcji (w tym rolnictwo i leśnictwo) oraz infrastrukturę. Grunty są zasobem ograniczonym: sposób ich użytkowania stanowi jedną z głównych przyczyn zmian środowiskowych, wywierając znaczny wpływ na jakość życia i ekosystemów oraz na zarządzanie infrastrukturą.
Środowisko miejskie Środowisko miejskie W Unii Europejskiej w dużych i małych miastach mieszka około 75% jej obywateli, którzy na miejsce zamieszkania wybrali obszary miejskie. Wpływ procesu urbanizacji ma jednak coraz większy zasięg i wykracza poza granice miast. Europejczycy przyjmują miejski sposób życia i korzystają z udogodnień, które oferuje miasto, takich jak usługi kulturalne, edukacyjne lub zdrowotne.
Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady Nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych, w tym paliw kopalnych, zasobów mineralnych, wody, gleby i różnorodności biologicznej w ogromnej mierze przyczyniła się do problemów ekologicznych obserwowanych obecnie na skalę globalną. Coraz wyraźniej widać, że w dłuższej perspektywie nie uda się utrzymać europejskiego modelu rozwoju gospodarczego, charakteryzującego się intensywnym wykorzystaniem zasobów, wytwarzaniem ogromnej ilości odpadów i generowaniem zanieczyszczeń. Ponadto Unia Europejska (UE) jest obecnie w dużym stopniu uzależniona od importu surowców. Aby zaspokoić swoje zapotrzebowanie na zasoby, potrzebujemy obszaru dwukrotnie większego niż powierzchnia całej UE. Z wielu zasobów korzystamy przez krótki okres; inne gospodarka traci bezpowrotnie, ponieważ trafiają na składowiska odpadów lub są poddawane downcyclingowi (ich jakość obniża się w procesie odzyskiwania).
Woda Woda Woda jest niezbędna do życia na naszej planecie. Nasze ekosystemy, społeczeństwo i gospodarka potrzebują czystej wody słodkiej w wystarczającej ilości, aby się rozwijać. W wielu częściach świata zasoby wodne znajdują się jednak pod coraz większą presją, a Europa nie stanowi tu wyjątku. Jeśli nadal mamy korzystać z ważnych usług zapewnianych przez nasze ekosystemy wodne, musimy poprawić sposób wykorzystywania naszych zasobów wodnych i gospodarowania nimi.
Wybrzeża i morza Wybrzeża i morza Działalność człowieka powoduje bezprecedensowe zmiany środowiskowe w ekosystemie przybrzeżnym i morskim. Na całym świecie narastają presje powodowane przez rybołówstwo, zanieczyszczenia ze źródeł znajdujących się na lądzie i w morzu, urbanizację, utratę i degradację wartościowych siedlisk oraz inwazję gatunków obcych. Zmiany klimatu prawdopodobnie spowodują jeszcze większe nasilenie tych oddziaływań.
Zanieczyszczenie powietrza Zanieczyszczenie powietrza Zanieczyszczenie powietrza szkodzi zdrowiu człowieka i środowisku. W ciągu ostatnich dziesięcioleci emisje wielu zanieczyszczeń powietrza w Europie znacznie spadły, czego wynikiem była poprawa jakości powietrza w całym regionie. Stężenia zanieczyszczeń powietrza są jednak wciąż za wysokie i nadal występuje problem z jakością powietrza. Znaczna część ludności Europy żyje na obszarach, szczególnie w dużych miastach, gdzie normy jakości powietrza są przekraczane.
Substancje chemiczne Substancje chemiczne Dzięki ludzkiej pomysłowości powstało ponad 100 000 nowych związków chemicznych – substancji, które nigdy wcześniej nie występowały w środowisku ziemskim.
Gleba Gleba Gleba leży u podstaw produkcji 90% żywności, paszy, włókien i paliw; stanowi także surowiec dla wielu sektorów działalności gospodarczej: od ogrodnictwa po branżę budowlaną. Gleba jest niezbędna z punktu widzenia zdrowia ekosystemu: oczyszcza wodę i reguluje jej przepływ, warunkuje obieg składników odżywczych i stanowi rezerwuar genów i gatunków, przez co jest fundamentem różnorodności biologicznej. Pochłaniając dwutlenek węgla, przyczynia się do spowolnienia zmiany klimatu oraz łagodzenia jej skutków. Jako skarbnica śladów naszej przeszłości, stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego.
Konsumpcja gospodarstw domowych Konsumpcja gospodarstw domowych Poznanie wzorców konsumpcyjnych gospodarstw domowych wiąże się ze zrozumieniem ludzkich zachowań. Wzorce konsumpcyjne w Europie są zupełnie różne od tych, jakie obserwowano 50 lat temu. Do ważnych czynników, które sterują zachowaniami konsumpcyjnymi, należą rosnące dochody, globalizacja gospodarki, przełomowe osiągnięcia technologiczne (takie jak Internet i telefony komórkowe), zmniejszająca się wielkość gospodarstw domowych, starzenie się ludności, a także zwyczaje i kultura.
Hałas Hałas Hałas w środowisku trapi wielu Europejczyków. Hałas postrzegany jest jako jeden z największych problemów środowiskowych. Hałas oddziałuje na ludzi zarówno w sferze fizjologicznej, jak i psychologicznej, zakłócając podstawowe czynności takie jak sen, odpoczynek, naukę i porozumiewanie się. Mimo że przez długi czas skutki hałasu na zdrowie pozostawały nieznane, to ostatnie badania dowodzą, że są one odczuwalne przy niższym natężeniu hałasu, niż pierwotnie sądzono.
Scenariusze rozwoju sytuacji w środowisku Scenariusze rozwoju sytuacji w środowisku Problemy, takie jak zmiany klimatu, utrata różnorodności biologicznej i wykorzystanie zasobów naturalnych, powodują długotrwałe skutki, które wymagają długofalowych rozwiązań politycznych. Do podejmowania świadomych decyzji strategicznych konieczna jest umiejętność przewidywania rozwoju wypadków w przyszłości, z uwzględnieniem toczących się zmian oraz nowych bądź niewidocznych gołym okiem aspektów. Jeśli chcemy na poważnie zająć się kwestią zrównoważonego rozwoju Europy, musimy przyjąć perspektywę wykraczającą znacznie poza dwa cykle legislacyjne. Perspektywiczne myślenie wymaga jednak szerokiego spojrzenia: kluczowe wyzwania, przed którymi stoi Europa, mogą zmieniać się zasadniczo na przestrzeni czasu. Scenariusze rozwoju sytuacji w środowisku, opracowania perspektywiczne i innego rodzaju badania przyszłości pomagają w odniesieniu się do nieciągłości i niepewności nadchodzących zmian oraz opracowania stabilnej polityki, która przetrzyma próbę czasu.
Turystyka Turystyka Turystyka to potężna gałąź gospodarki. Jest to jedna z największych branż na świecie, a w wielu regionach jedyne najważniejsze źródło inwestycji i zatrudnienia. Choć jej wizerunek odbiega od wizerunku „dymiącego” przemysłu produkcyjnego, w żadnym wypadku nie jest to branża przyjazna dla środowiska, generuje bowiem znaczący poziom zanieczyszczeń i pochłania sporą ilość zasobów naturalnych. Europa stanowi ulubiony cel podróży osób z całego świata i w związku z tym, chcąc sprawić, aby branża turystyczna była bardziej ekologiczna, zmaga się z poważnymi wyzwaniami. Jednym z beneficjentów bardziej zrównoważonej branży turystycznej będzie sama turystyka – mniej osób zechce odwiedzić region, w którym masowy napływ gości doprowadził do zniszczenia krajobrazu i zanieczyszczenia plaż.
Ekologiczna gospodarka Ekologiczna gospodarka Utożsamianie wzrostu liczby ludności lub rozwoju gospodarki z degradacją środowiska to zbytnie uproszczenie. Rzeczywistość jest bardziej skomplikowana, co dowodzi treść tej sekcji.
Regiony szczególne Regiony szczególne Niektóre regiony europejskie, takie jak Arktyka, Morze Śródziemne i Bałtyckie, borykają się z problemami ochrony środowiska wspólnymi dla danego terytorium, choć mniej znanymi poza jego granicami. Analogicznie, pewne typy krajobrazów, takie jak obszary górskie czy morza, mają wspólne problemy w całej Europie. W niniejszej sekcji zebrano raporty dotyczące zagadnień ochrony środowiska – problemów, inicjatyw, rozwiązań i in. – związanych z wybranymi regionami i typami krajobrazu.
Zasoby naturalne Zasoby naturalne Naturalne zasoby Ziemi mają zasadnicze znaczenie dla przetrwania i rozwoju populacji ludzkiej. Zapasy niektórych z tych zasobów, takich jak minerały, gatunki i siedliska są ograniczone – kiedy się wyczerpią lub zostaną zniszczone, znikną na zawsze. Inne, takie jak woda, powietrze i drewno, są odnawialne – choć ogólnie odnowienie tych zasobów, ich regenerację i oczyszczanie pozostawiamy naturalnym systemom Ziemi. Pomimo wielu odczuwanych w skali lokalnej skutków nadmiernej eksploatacji coraz większa współzależność państw od siebie i międzynarodowy handel zasobami naturalnymi sprawiają, że gospodarowanie nimi zyskało wymiar globalny.
Rolnictwo Rolnictwo Ponieważ na niemal połowie obszaru lądowego UE gospodarują rolnicy, sektor rolny stanowi główne źródło presji na europejskie środowisko. W ciągu ostatniego pięćdziesięciolecia wspólna polityka rolna Unii Europejskiej – na którą przeznaczana jest około połowa budżetu UE – zachęcała do bardziej intensywnego gospodarowania, podobnie jak to się dzieje w coraz bardziej zglobalizowanej gospodarce światowej.
Rybołówstwo Rybołówstwo Europejska flota rybacka ma o wiele za wysokie zdolności połowowe. Nadmierne odławianie wywołuje poważne skutki odczuwane w całym środowisku morskim. Niektóre techniki trałowania, na przykład, mają szkodliwy wpływ na siedliska dna morskiego o niezwykle istotnym znaczeniu. Znajdujące się na drugim końcu łańcucha pokarmowego ptaki morskie, wieloryby i inne ssaki morskie pozostaną bez pożywienia.
Różnorodność biologiczna – ekosystemy Różnorodność biologiczna – ekosystemy Różnorodność biologiczna (bioróżnorodność) to termin oznaczający zróżnicowanie ekosystemów, gatunków i genów na Ziemi lub w określonym siedlisku. Jest ona niezbędna dla dobrobytu człowieka, ponieważ zapewnia funkcje podtrzymujące gospodarki i społeczeństwa. Różnorodność biologiczna jest również niezwykle istotna dla usług ekosystemowych (usług zapewnianych przez środowisko naturalne), takich jak zapylanie, regulowanie klimatu, ochrona przed powodziami, żyzność gleb oraz produkcja żywności, paliw, włókien i lekarstw.
Zapobieganie skutkom zmian klimatu Zapobieganie skutkom zmian klimatu Zmiany klimatu są rzeczywistością: wzrastają temperatury, zmieniają się rozkłady opadów, topnieją lodowce i śnieg, wzrasta średni poziom mórz na świecie. Ocieplenie jest najprawdopodobniej efektem obserwowanego wzrostu stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze, za który odpowiadają emisje związane z działalnością człowieka. Aby złagodzić zmiany klimatu, musimy zmniejszać ilość tych emisji lub im zapobiegać.
Transport Transport Transport odpowiada za około jedną trzecią całkowitego końcowegozużycia energii w państwach członkowskich EAŚ oraz za ponad jedną piątą emisji gazów cieplarnianych. Transport jest również odpowiedzialny w znacznym stopniu za zanieczyszczenie powietrza w miastach oraz za dokuczliwość hałasu. Ponadto transport ma istotny wpływ na krajobraz, ponieważ dzieli naturalne obszary na małe skrawki, co ma poważne konsekwencje dla zwierząt i roślin.
Środowisko i zdrowie Środowisko i zdrowie Czyste środowisko stanowi czynnik konieczny do zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia. Jednak wzajemne oddziaływanie między środowiskiem a zdrowiem człowieka jest bardzo złożone i trudne do oceny. Dzięki temu zastosowanie zasady zapobiegania jest szczególnie użyteczne. Najlepiej znane czynniki mające wpływ na zdrowie są związane z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego, niską jakością wody i niedostatecznymi warunkami sanitarnymi. O wiele mniej wiadomo o oddziaływaniu na zdrowie niebezpiecznych substancji chemicznych. Hałas to nowy problem z zakresu ochrony środowiska i zdrowia. Zmiany klimatu, zmniejszanie się stratosferycznej powłoki ozonowej oraz degradacja gleb może również mieć wpływ na zdrowie człowieka.
Instrumenty polityki Instrumenty polityki Polityka ma zasadnicze znaczenie dla kształtowania i poprawy stanu naszego środowiska naturalnego. Europejska polityka ochrony środowiska istotnie się zmieniła od przyjęcia w 1973 r. pierwszego programu działań w zakresie środowiska. Od tego czasu przyjęto kilkaset aktów prawnych dotyczących kwestii środowiskowych. Ewaluacja polityki ochrony środowiska pomaga określić skuteczność działań i ich potencjalny wkład w osiąganie „dobrej jakości życia z uwzględnieniem ograniczeń naszej planety”.
Technologie ekologiczne Technologie ekologiczne Europa jest światowym liderem technologii ekologicznych. Branże ekologiczne w UE, zatrudniające ponad dwa miliony osób, stanowią jedną trzecią globalnego rynku, odnotowując corocznie 5-procentowy wzrost. Podstawowymi barierami, które uniemożliwiają wykorzystanie tych możliwości, nadal pozostają dotacje szkodliwe z punktu widzenia ochrony środowiska oraz brak finansowych zachęt do innowacji ekologicznych. Wejście w erę bezemisyjnej gospodarki na całym kontynencie zależy od kombinacji działań obejmujących wszystkie segmenty społeczeństwa: od rządów po naukowców, przedsiębiorstwa i poszczególnych obywateli.

Permalinks

Akcje Dokumentu

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/pl/themes/environmental-themes or scan the QR code.

PDF generated on 2017-06-26 17:49

Europejska Agencja Środowiska (EEA)
Kongens Nytorv 6
1050 Kopenhaga K
Dania
Telefon: +45 3336 7100
Europejska Agencja Środowiska (European Environment Agency - EEA) jest agencją Unii Europejskiej.
Nota prawna EU flaga
 

zaprojektowane przez
Zespół Witryny EEA

Licencja Creative Commons Attribution Logowanie CMS Historia aktualizacji oprogramowania Kod dla programistów Odśwież tę stronę