Nieuws
Trends en prognoses: beperkte stijging van de EU-emissies in tijden van postpandemisch herstel en energiecrisis
- Bulgarian (bg)
- Czech (cs)
- Danish (da)
- German (de)
- Greek (el)
- English (en)
- Spanish (es)
- Estonian (et)
- Finnish (fi)
- French (fr)
- Croatian (hr)
- Hungarian (hu)
- Italian (it)
- Lithuanian (lt)
- Latvian (lv)
- Maltese (mt)
- Dutch (nl)
- Polish (pl)
- Portuguese (pt)
- Romanian (ro)
- Slovak (sk)
- Slovenian (sl)
- Swedish (sv)
Energiebesparing en bevordering van hernieuwbare energiebronnen zijn cruciaal, niet alleen om de acute energiecrisis aan te pakken, maar ook om klimaatneutraliteit te bereiken.
Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het EEA
Na een lange periode van dalende broeikasgasemissies in Europa heeft het economisch herstel na de COVID-19-lockdowns geleid tot een stijging van de emissies, met name in de sectoren vervoer, industrie en energievoorziening, zo blijkt uit gegevens die zijn gerapporteerd voor het EEA-verslag “
”. Door een dreigende energiecrisis en met name de hoge gasprijzen is de energievoorzieningssector weer gedeeltelijk overgeschakeld op koolstofintensievere brandstoffen, terwijl de sterke groei van hernieuwbare energie van de afgelopen jaren in 2021 afnam. Om deze ontwikkeling tegen te gaan, is het van cruciaal belang dat bij beslissingen over de energie-infrastructuur vandaag de dag rekening wordt gehouden met de toekomstige doelstelling van klimaatneutraliteit, om een lock-in-effect met betrekking tot koolstofintensieve technologie te voorkomen.“De komende maanden en jaren zijn er dringend maatregelen nodig om ervoor te zorgen dat de EU-lidstaten ambitieuze emissiereductieplannen opstellen om de EU-klimaatdoelstellingen te halen. Hoewel deze winter kortetermijnmaatregelen moeten worden getroffen om de energievoorziening te verbeteren, mogen deze investeringen Europa niet nog jarenlang afhankelijk maken van fossiele brandstoffen. Energiebesparing en bevordering van hernieuwbare energiebronnen zijn cruciaal, niet alleen om de acute energiecrisis aan te pakken, maar ook om klimaatneutraliteit te bereiken”, aldus Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het EEA.
Emissies stijgen weer, energieverbruik neemt toe
Volgens voorlopige gegevens van de EU-lidstaten is de uitstoot van broeikasgassen in 2021 met 5 % gestegen ten opzichte van 2020, de internationale luchtvaart inbegrepen. De emissies blijven echter ruim onder het niveau van 2019, d.w.z. van vóór de COVID-19-pandemie.
Volgens ramingen is in 2021 zowel het primaire als het eindenergieverbruik gestegen ten opzichte van 2020 (met respectievelijk 6 % en 5 %). Het primaire energieverbruik is de vraag naar energie, terwijl onder eindenergieverbruik de hoeveelheid energie wordt verstaan die de eindgebruikers daadwerkelijk verbruiken. Deze toename van het energieverbruik kan grotendeels worden toegeschreven aan het economische herstel. In 2021 was het effect van de stijgende energieprijzen op de jaarlijkse verbruikscijfers nog niet zichtbaar; naar verwachting zal dit effect in 2022 duidelijker uitvallen.
Voorlopige gegevens wijzen erop dat het totale aandeel van hernieuwbare energiebronnen in Europa in 2021 op 22 % van het energieverbruik bleef steken, waardoor de anders zo sterke groei van de afgelopen jaren in dat jaar uitbleef. Dit kan worden verklaard door een verminderde bijdrage van windenergie en waterkracht in 2021, naast een toename van het energieverbruik.
Kritisch jaar voor vooruitgang wat betreft de 2030-doelstellingen
De komende jaren zullen de emissies jaar op jaar aanzienlijk moeten worden verminderd om op lange termijn klimaatneutraliteit te bereiken. Met de Europese klimaatwet is de reductiedoelstelling voor 2030 verhoogd tot een netto-emissiereductie van broeikasgassen van ten minste 55 % in 2030 ten opzichte van het niveau van 1990. Momenteel onderhandelen het Europees Parlement en de lidstaten over het uitgebreide “Fit for 55”-pakket, waarbij ook rekening wordt gehouden met het voorgestelde RePowerEU-plan van 2022.
Om de doelstelling van 55 % netto-emissiereductie van broeikasgassen in 2030 te halen, zouden de emissies met gemiddeld 134 miljoen ton kooldioxide (MtCO2 eq) per jaar moeten dalen ten opzichte van de geraamde niveaus van 2021. Dit is meer dan het dubbele van de gemiddelde jaarlijkse vermindering die tussen 1990 en 2020 werd bereikt. Alle sectoren moeten hun inspanningen ter vermindering van de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk opvoeren. Bovendien moet de koolstofvastlegging door landgebruik, verandering in landgebruik, en bosbouw worden opgevoerd, zodat de huidige trend van een krimpende koolstofput in de EU wordt omgebogen.
Tegelijkertijd moet het energieverbruik de komende jaren aanzienlijk dalen: de onlangs voorgestelde doelstelling voor 2030 in het kader van het REPowerEU-plan vereist meer dan een verdubbeling van de jaarlijkse energiebesparingen in de periode 2022-2030. Hetzelfde geldt voor hernieuwbare energiebronnen. Sinds 2005 is het aandeel hernieuwbare energie in het bruto-eindverbruik van energie in Europa jaarlijks met gemiddeld 0,8 procentpunt gestegen. Dit aandeel moet tegen 2030 stijgen tot 2,5 procentpunten per jaar om het in REPowerEU voorgestelde verhoogde streefcijfer van 45 % hernieuwbare energie te halen.
Op het niveau van de lidstaten is weliswaar reeds aanzienlijke vooruitgang geboekt, maar het huidige beleid en de bestaande maatregelen volstaan niet om de nieuwe ambitieuze klimaat- en energiedoelstellingen te verwezenlijken. Medio 2023 zullen de lidstaten voorstellen voor de actualisering van hun nationale energie- en klimaatplannen indienen. Zo kunnen zij hun maatregelen intensiveren en voor de periode tot 2030 plannen ontwikkelen die de nieuwe EU-ambities en de doelstelling van klimaatneutraliteit weerspiegelen.
EEA’s climate and energy package:
- ‘Trends and Projections in Europe 2022’ – Assessment of EU progress towards its climate and energy targets
- EEA Climate and Energy website on EU progress towards its 2030 goals (data and assessments)
- Technical annex about EU climate and energy data and targets
- Preliminary dataset on EU greenhouse gas emissions in 2021
- Preliminary dataset on EU renewable energy shares in 2021
- Preliminary dataset on EU energy efficiency in 2021
- Dataset on national greenhouse gas emissions projections
- Greenhouse gas emissions under the Effort Sharing Decision (ESD)
Updated climate and energy indicators:
- Greenhouse gas emission intensity of fuels and biofuels for road transport in Europe
- Greenhouse gas emissions under the EU Emissions Trading System
- Share of energy consumption from renewable sources in Europe
- Greenhouse gas emission intensity of electricity generation in Europe
- Primary and final energy consumption in Europe
- Greenhouse gas emissions from transport in Europe
- Use of renewable energy for transport in Europe
- Total greenhouse gas emission trends and projections in Europe
- Greenhouse gas emissions from agriculture in Europe
- Greenhouse gas emissions from land use, land use change and forestry in Europe
- Progress towards national greenhouse gas emissions targets in Europe
- Greenhouse gas emissions from energy use in buildings in Europe
- New registrations of electric vehicles in Europe
Permalinks
- Permalink to this version
- 2d293de121d64cd790a5f0f2657f6111
- Permalink to latest version
- 5J1YI9TWAU
Geographic coverage
Temporal coverage
For references, please go to https://www.eea.europa.eu/nl/highlights/trends-en-prognoses-beperkte-stijging or scan the QR code.
PDF generated on 27-01-2023 07:03
Documentacties
Delen met anderen