li jmiss
preċedenti
punti

News

Xejriet u projezzjonijiet: rikorrenza limitata fl-emissjonijiet tal-UE fost l-irkupru wara l-pandemija u l-kriżi tal-enerġija

Biddel il-lingwa
News Ippubblikat 24 Nov 2022 Mibdul l-aħħar 03 Aug 2023
5 min read
L-emissjonijiet ta’ gassijiet serra u l-konsum tal-enerġija żdiedu fl-2021 l-aktar minħabba l-irkupru tal-Ewropa wara l-pandemija, skont l-aħħar rapport “Xejriet u Projezzjonijiet” ippubblikat illum mill-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA). Il-biċċa l-kbira tal-Istati Membri tal-UE rnexxielhom jilħqu b’suċċess il-miri tal-UE dwar il-klima u l-enerġija għall-2020 u issa qed iħarsu lejn in-newtralità klimatika filwaqt li jindirizzaw ukoll il-kriżi attwali tal-provvista tal-enerġija. Il-kisba ta’ miri aktar ambizzjużi għall-klima u l-enerġija għall-2030 se tirrikjedi aktar mid-doppju tal-progress annwali fit-tnedija tas-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli, it-tnaqqis tal-konsum tal-enerġija u l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra.

L-iffrankar tal-enerġija u t-tisħiħ tas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli huma kritiċi mhux biss biex tiġi indirizzata l-kriżi immedjata tal-enerġija iżda wkoll biex tinkiseb newtralità klimatika,

Wara perjodu twil ta’ tnaqqis fl-emissjonijiet ta’ gassijiet serra fl-Ewropa, l-irkupru ekonomiku mil-lockdowns tal-COVID-19 wassal għal żieda fl-emissjonijiet, b’mod partikolari fis-setturi tat-trasport, tal-industrija u tal-provvista tal-enerġija, skont id-datarrapportata għar-rapport tal-EEA Trends and Projections in Europe 2022 [Xejriet u Projezzjonijiet fl-Ewropa 2022]. Bi kriżi tal-enerġija imminenti u b’mod partikolari prezz għoli tal-gass, is-settur tal-provvista tal-enerġija ra bidla parzjali għal fjuwils tal-enerġija aktar intensivi fil-karbonju, filwaqt li t-tkabbir qawwi fl-enerġija rinnovabbli osservat f’dawn l-aħħar snin tilef ir-ritmu fl-2021. Biex jiġi miġġieled dan l-iżvilupp, huwa kruċjali li d-deċiżjonijiet dwar l-infrastruttura tal-enerġija llum iqisu l-mira tan-newtralità klimatika tal-futur biex jiġu evitati effetti impenjati tal-karbonju.

“Fix-xhur u s-snin li ġejjin se tkun meħtieġa azzjoni kritika biex jiġi żgurat li l-Istati Membri tal-UE jkunu jistgħu jistabbilixxu pjanijiet ambizzjużi għat-tnaqqis tal-emissjonijiet biex jilħqu l-miri klimatiċi tal-UE. Filwaqt li hemm bżonn ta’ miżuri fuq perjodu ta’ żmien qasir biex tingħata spinta lill-provvisti tal-enerġija din ix-xitwa, dawn l-investimenti jenħtieġ li ma jżommux lill-Ewropa f’ħafna snin oħra ta’ dipendenza mill-fjuwils fossili. L-iffrankar tal-enerġija u t-tisħiħ tas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli huma kritiċi mhux biss biex tiġi indirizzata l-kriżi immedjata tal-enerġija iżda wkoll biex tinkiseb newtralità klimatika,” qal Hans Bruyninckx, id-Direttur Eżekuttiv tal-EEA.

 

Rikorrenza tal-emissjonijiet; il-konsum tal-enerġija jiżdied

Skont id-datapreliminari rrapportata mill-Istati Membri tal-UE, l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra żdiedu b’5 % fl-2021 mill-2020, inkluż l-avjazzjoni internazzjonali. Madankollu, l-emissjonijiet għadhom ferm taħt il-livell ta’ qabel il-COVID tal-2019.

L-istimi jissuġġerixxu li l-konsum tal-enerġija żdied fl-2021 kemm fil-konsum ta’ enerġija primarja kif ukoll fil-konsum finali tal-enerġija, b’6 % u 5 % rispettivament, meta mqabbel mal-2020. Il-konsum ta’ enerġija primarja jkejjel id-domanda għall-enerġija, filwaqt li l-konsum finali tal-enerġija jirreferi għal dak li l-utenti finali fil-fatt jużaw. Din iż-żieda fl-użu tal-enerġija tista’ tiġi attribwita l-aktar għall-irkupru ekonomiku. Fl-2021, l-effett taż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija fuq iċ-ċifri tal-konsum annwali kien għadu ma jidhirx, u jista’ jkun mistenni li dan se jkun aktar evidenti fl-2022.

Id-datapreliminari tissuġġerixxi  li s-sehem totali tas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli tal-Ewropa baqa’ ta’ 22 % tal-konsum tal-enerġija fl-2021, u b’hekk waqaf it-tkabbir li altrimenti kien qawwi f’dawn l-aħħar snin. Dan jista’ jiġi spjegat permezz ta’ inqas kontributi mill-enerġija mir-riħ u mill-idroenerġija fl-2021, flimkien ma’ rikorrenzi fil-konsum tal-enerġija.

 

Sena kritika ’l quddiem għall-progress dwar il-miri tal-2030

Fis-snin li ġejjin, se jkun meħtieġ li t-tnaqqis sostanzjali fl-emissjonijiet jiġi sostnut sena wara sena biex tinkiseb in-newtralità klimatika fit-tul. Bil-Liġi Ewropea dwar il-Klima, il-mira ta’ tnaqqis tal-2030 żdiedet għal tnaqqis nett ta’ mill-inqas 55 % fl-emissjonijiet ta’ gassijiet serra sal-2030, meta mqabbel mal-livelli tal-1990. F’dan il-mument il-Parlament Ewropew u l-Istati Membri qed jinnegozjaw il-pakkett komprensiv “Lesti għall-mira ta’ 55 %”, filwaqt li jqisu wkoll il-pjan propost RePower EU tal-2022.

Biex tintlaħaq il-mira tal-2030 ta’ 55 % tal-emissjonijiet netti ta’ gassijiet serra, l-emissjonijiet ikollhom jonqsu b’134 miljun tunnellata ta’ diossidu tal-karbonju (MtCO2 eq) fis-sena bħala medja mil-livelli stmati tal-2021. Dan huwa aktar mid-doppju tat-tnaqqis annwali medju li nkiseb bejn l-1990 u l-2020. Is-setturi kollha hemm bżonn li jżidu b’mod sinifikanti l-isforzi tagħhom fil-mitigazzjoni tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra. Barra minn hekk, it-tneħħija tas-CO2 permezz tal-użu tal-art, it-tibdil fl-użu tal-art u l-forestrija trid tiżdied, u treġġa’ lura x-xejra attwali ta’ bir ta’ karbonju li qed jiċkien fl-UE.

Fl-istess ħin, l-użu tal-enerġija jenħtieġ jonqos b’mod sostanzjali matul is-snin li ġejjin — il-mira proposta reċentement għall-2030 fil-kuntest ta’ REPower EU teħtieġ aktar minn irduppjar tal-iffrankar annwali tal-enerġija fil-perjodu 2022–2030. L-istess japplika għall-enerġiji rinnovabbli: sa mill-2005, is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fil-konsum finali gross tal-enerġija tal-Ewropa kiber b’medja ta’ 0.8 punti perċentwali kull sena. Dan in-numru jenħtieġ li jiżdied għal 2.5 punti perċentwali fis-sena lejn l-2030 sabiex tintlaħaq il-mira miżjuda ta’ 45 % għall-enerġija rinnovabbli proposta fir-REPowerEU.

Fil-livell tal-Istati Membri, filwaqt li diġà sar progress sostanzjali, il-politiki u l-miżuri attwali mhumiex biżżejjed biex jintlaħqu l-miri ambizzjużi l-ġodda dwar il-klima u l-enerġija. Sa nofs l-2023, l-Istati Membri se jissottomettu abbozz ta’ aġġornamenti tal-pjanijiet nazzjonali tagħhom dwar l-enerġija u l-klima. Dan se jagħtihom l-opportunità li jżidu l-miżuri tagħhom u jiżviluppaw pjanijiet għall-perjodu sal-2030 li jirriflettu l-ambizzjonijiet il-ġodda tal-UE u l-għan tan-newtralità klimatika.

 

EEA’s climate and energy package:

Updated climate and energy indicators:

Permalinks

Geographic coverage

Temporal coverage