Strumenti ta' politika

Metagħall-ewwel bdew jiġu żviluppati politiki ambjentali Ewropej, ħafna mill-istrumenti ta’ politika ffokaw fuq problemi ambjentali speċifiċi. Peress li ma hemm ebda strument ta’ politika waħdu li jista’ jipprovdi soluzzjoni għal kull problema, il-firxa ta’ politiki twessgħet b’mod gradwali sabiex tindirizza l-problemi dejjem iktar kumplessi marbutin ma’ l-ambjent u s-saħħa. Illum il-ġurnata, ħafna mill-interventi tal-politiki ambjentali jgħaqqdu:

• approċċi regolatorji tradizzjonali, kultant imsejħin “miżuri ta’ kmand u kontroll” (pereżempju standards dwar l-emissjonijiet, projbizzjonijiet ta’ sustanzi tossiċi, u strumenti għall-ippjanar ta’ l-art);
• strumenti bbażati fuq is-suq (bħal taxxi ambjentali u negozjar ta’ emissjonijiet b’effett ta’ serra);
• sensibilizzazzjoni (inklużi, pereżempju, tikkettar enerġetiku u kampanji ta’ komunikazzjoni).

L-aħħar programm ta’ azzjoni ambjentali tal-UE, is-Seba’ EAP, jipprovdi qafas integrat għal dawn l-interventi ta’ politika. Jistabbilixxi l-ambizzjoni fit-tul ta’ “ngħixu tajjeb, fil-limiti tal-pjaneta tagħna”.

Ninsabu bejn wieħed u ieħor bejn il-bidu tal-politika ambjentali fil-livell Ewropew, li bdiet kmieni fis-snin sebgħin, u l-objettiv ta’ l-2050 għall-kisba ta’ sostenibbiltà kif jistabbilixxi s-Seba’ EAP. Il-politika ambjentali Ewropea hija rikonoxxuta bħala waħda mill-aqwa fid-Dinja. L-ambjent tagħna kieku jidher kemxejn differenti mingħajrha, kif turi l-aħħar valutazzjoni li għamlet l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA) “The European environment — state and outlook 2015 (L-ambjent Ewropew - stat u prospetti għall-2015)”. Flimkien ma’ dawn il-valutazzjonijiet, jistgħu jsiru mistoqsijiet bħal “x’jaħdem?”, “kif jaħdem?”, “x’inhuma l-iżvantaġġi?” u “x’inhuma l-prerekwiżiti biex jaħdem?” sabiex titjieb il-politika ambjentali, l-implimentazzjoni tagħha kif ukoll it-tifsila tagħha. L-evalwazzjoni tal-politika tgħin sabiex dawn il-mistoqsijiet jingħataw tweġiba.

Normalment, l-evalwazzjonijiet jindirizzaw kriterji ta’ evalwazzjoni differenti. Dawn il-kriterji spiss jiffokaw fuq ir-rilevanza tal-politiki, l-effettività u l-effiċjenza tagħhom, kif ukoll il-koerenza tagħhom, iżda anki l-valur miżjud tal-politiki f’livell Ewropew, nazzjonali jew lokali. Iktar riċentement, ir-rilevanza ta’ dawn il-kriterji ġiet rikonoxxuta fil-qafas ta’ l-inizjattivi ta’ l-UE għat-titjib tat-tfassil tal-liġijiet, magħrufa wkoll bħala l-inizjattiva għal Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. Hemm firxa ta’ għodod u metodi ta’ evalwazzjoni disponibbli sabiex il-politiki ambjentali jiġu evalwati fl-isfond ta’ dawn il-kriterji, pereżempju l-Evalsed sourcebook tal-Kummissjoni Ewropea.

L-EEA tipprovdi informazzjoni ambjentali għal dawk li jfasslu l-politiki u għall-pubbliku, u tikkontribwixxi għall-evalwazzjoni tal-politika ambjentali. Filwaqt li għall-ewwel kienet tiffoka fuq l-effikaċja tal-politiki (pereżempju r-rapportar dwar il-proġett tal-miżuri ambjentali), il-ħidma ta’ l-EEA evolviet sabiex bdiet tiffoka wkoll fuq:

• metodoloġiji għall-evalwazzjoni, sabiex ikompli jitjieb il-fehim tagħna tar-relazzjoni bejn il-politiki u l-bidliet fil-qagħda ta’ l-ambjent Ewropew;
• l-effett tal-politiki fuq sistemi speċifiċi, bħall-mobbiltà, sabiex ikun jista’ jinftiehem u jiġi evalwat aħjar il-mod li bih il-politiki jistgħu jikkontribwixxu għal tranżizzjonijiet favur soċjetà iktar sostenibbli fl-Ewropa;
• l-integrazzjoni tal-politiki ambjentali f’oqsma politiċi oħrajn (pereżempju, il-politika komuni tas-sajd).

Il-pubblikazzjonijiet ta’ l-EEA li jikkontribwixxu għall-evalwazzjoni tal-politika ambjentali huma disponibbli hawnhekk.

• Database ta’ evalwazzjonijiet li saru mill-/għall-Kummissjoni Ewropea
• Glossarju ta’ l-OECD ta’ Termini Ewlenin fl-Immaniġġjar Ibbażat fuq l-Evalwazzjoni u r-Riżultati
• Climate-Eval, il-komunità online ta’ prattika tal-Fond għall-Ambjent Dinji fil-qasam tal-evalwazzjonijiet tat-tibdil fil-klima u l-iżvilupp
• In-Netwerk tal-Evalwaturi Ambjentali Ewropej
• L-Ewwel Programm ta’ Azzjoni Ambjentali
• Is-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali (is-Seba’ EAP) “ngħixu tajjeb, fil-limiti tal-pjaneta tagħna”.