sonraki
önceki
öğeler

İşaretler 2018 - Su hayattır

Dili değiştir
Sayfa Son değiştirilme 21.10.2019
1 min read
Avrupa’nın nehirleri, gölleri ve denizleri kirlenme, aşırı kullanım ve iklim değişikliğinin baskısı altında. Bu hayati kaynakların sürdürülebilir kullanımını nasıl sağlayabiliriz?

(c) G. Karadeniz

 

Makaleler 

Infografik

Bilgilerinizi test edin!



Önceki sürümlere bakın

İlgili içerik

Haberler ve makaleler

Protecting Europe's land and soil resources is fundamental for a sustainable future Land and soil underpin life on our planet. The way we currently use these vital and finite resources in Europe is not sustainable. Human activities — growing cities and infrastructure networks, intensive agriculture, pollutants and greenhouse gases released to the environment — transform Europe’s landscapes and exert increasing pressure on land and soil. The European Environment Agency’s (EEA) Signals 2019, published today, looks at a series of issues linked to land and soil, including links to climate change, agriculture, soil biodiversity, contamination and governance, and stresses why we need to manage them sustainably.
Yönetim — Hareket halindeki su Su sürekli hareket halinde. Su aynı zamanda gemilerin, balıkların ve suda yaşayan diğer tüm hayvan ve bitkilerin hareketini de kolaylaştırıyor. Nehirlerin, göllerin ve okyanusların sağlığı suyun coğrafi sınırları aşan hareketini dikkate almalı. Bu bakımdan bölgesel ve uluslararası işbirliği, Avrupa Birliği’nin su konusundaki politikalarının 1970’lerden bu yana önemli bir parçası.
Mülakat — Malta: Su kıtlığının hayatın gerçeği olduğu yer Malta dünyanın en ciddi su kıtlığı yaşayan 10 ülkesinden biri. Doğa, nüfusunuzun ihtiyaç duyduğunuz suyun sadece yarısını sağlıyorsa ne yaparsınız? Malta temiz suyu ‘üretiyor’ ve kimsenin bir damla bile israf etmediğinden emin olmaya çalışıyor. Malta’daki Enerji ve Su Ajansı’ndan Manuel Sapiano ile yeni teknolojiler, haneler ve tarım için su ve adayı çevreleyen el değmemiş yüzme suları üzerine konuştuk.
Yakın inceleme — Şehirde su Temiz suyun güvenilir tedarikini çoğu zaman hafife alıyoruz. Musluğu açıyoruz ve temiz su akıyor, kullanıyoruz ve ‘kirli’ su giderden akıyor. Avrupalıların büyük çoğunluğu için evde kullandığımız su içme kalitesinde günün 24 saati kullanılabiliyor. Musluk ile gider arasındaki o kısa an onun yolculuğunda çok kısa bir zaman oysa. Şehirde su yönetimi, su dağıtım sistemleri ile sınırlı değil. İklim değişikliği, şehirlerin genişlemesi ve nehir havzalarının değiştirilmesi şehirlerde daha sık ve daha zararlı taşkınlara sebep olabilir ve resmi makamlar bu konuda giderek büyüyen bir zorlukla yüz yüze.
İklim değişikliği ve su — Daha sıcak okyanuslar, seller ve kuraklıklar İklim değişikliği su kaynakları üzerindeki baskıyı arttırıyor. Sel ve kuraklıklardan okyanus asitleşmesine ve yükselen deniz seviyelerine kadar, iklim değişikliğinin su üzerindeki etkilerinin önümüzdeki yıllarda şiddetlenmesi bekleniyor. Bu değişimler, Avrupa çapında eylemleri harekete geçiriyor. Şehirler ve bölgeler, sellerin etkisini azaltmak için daha sürdürülebilir, doğa bazlı çözümler kullanarak ve kuraklıklarla baş edebilmemiz için suyu daha sürdürülebilir, daha akıllı yollarla kullanarak buna ayak uydurmaya başladı bile.
Mülakat — Hollandalılar nehre yer açıyor Doğa ve su el ele. Hollanda’nın Nehre Yer Aç programının arkasındaki mantık bu. Bu öze dönme yaklaşımı, şu an su yönetimi ve iklim değişikliği ile bağlantılı olarak artan sel risklerine karşı koruma konusunda küresel bir model vazifesi görüyor. Hollanda Altyapı ve Su Yönetimi Bakanlığı’ndan Willem Jan Goossen’e göre 1993 ve 1995’teki son şiddetli seller bir uyandırma ikazı oldu. Kendisine programın sürdürülebilir taşkından korunma açısından ne anlama geldiğini sorduk.
Avrupa’da su kullanımı — Miktar ve kalite büyük zorluklarla yüz yüze Avrupalılar sadece içme suyu olarak değil, aynı zamanda çiftçilikte, imalatta, ısıtma ve soğutmada, turizmde ve diğer hizmet sektörlerinde kullanım için her yıl milyarlarca metreküplük su kullanıyorlar. Binlerce tatlı su gölü, nehri ve yeraltı su kaynağıyla, Avrupa’nın su tedariki sınırsız gibi görünebilir. Ancak nüfus artışı, kentleşme, kirlilik ve iklim değişikliğinin kalıcı kuraklıklar gibi etkileri, Avrupa’nın su kaynakları ve bunların kalitesi üzerinde muazzam bir baskı oluşturuyor.
Yakın inceleme — Bir plastik okyanusu Plastik hafif, kolay şekil alan, dayanıklı ve güçlü mucize bir malzeme olarak geçtiğimiz yüzyılın ortalarından itibaren toplu üretilmeye başladı. O zamandan bu yana üretimi hızla artan plastik topluma pek çok fayda sağlıyor. 70 yıl sonra bugüne geldiğimizde, yıllık plastik üretimi 300 milyon tonu aşmış durumda ve bu ürünlerin gerçek mirasını anlamaya başladık: asla doğadan tamamen ‘yok olmuyorlar.’
Sualtı yaşamı ciddi tehditlerle yüz yüze Avrupa’nın tatlı su kaynakları ile bölgesel denizlerindeki yaşam iyi durumda değil. Ekosistemlerin içinde bulunduğu kötü durum, suda yaşayan birçok hayvan ve bitki üzerinde doğrudan etkiye sahip ve temiz suya muhtaç olan diğer türleri ve insanları etkiliyor. Avrupa’nın denizlerinin durumu esasen aşırı avlanma ve iklim değişikliği nedeniyle iç açıcı değil ve tatlı su kaynakları aşırı besinlerden ve değiştirilmiş habitatlardan muzdarip. Kimyasal kirlenme hem tatlı su hem de deniz ortamlarını olumsuz etkiliyor.
Editoryal — Temiz su hayattır, sağlıktır, besindir, hoş vakit geçirme imkanı ve enerjidir... Dünya yüzeyinin %70’ten fazlası suyla kaplıdır. Dünya üzerindeki yaşam suda başladı, bu yüzden gezegenimizde yaşayan tüm canlıların suya muhtaç olması şaşırtıcı değil. Su aslında birçok şey demek: hayati bir ihtiyaç, bir yuva, yerel ve küresel bir kaynak, bir ulaşım koridoru ve iklim düzenleyicisi. Ayrıca, geçtiğimiz iki yüzyılda, doğaya salınan birçok kirleticinin son durağı ve yeni keşfedilen zengin minerallerinden istifade edilen bir kaynak haline geldi. Temiz su ve sağlıklı okyanus ve nehirlerden faydalanmaya devam edebilmek için suyu kullanma ve işleme şeklimizde köklü değişikliklere gitmek zorundayız.
Küresel ve yerel: güvenli ve uygun fiyatlı enerji Enerji, küresel piyasalarda ticareti yapılan bir üründür. Uygun maliyetli enerji kaynaklarına erişim sağlayamama, enerji akışlarındaki kesintiler, yüksek ithalat bağımlılığı ve ani fiyat dalgalanmaları, etkilenen toplumların ekonomisini ve dolayısı ile ekonomik ve sosyal refahını etkileyen potansiyel zayıflıklar olarak görülüyor. Avrupa ve dünya genelinde yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılması, küresel enerji politikasının kurallarını değiştirebilir mi? AB’nin Enerji Birliği buna nasıl katkı sağlıyor?
Elektrikli geleceğe doğru mu gidiyoruz? Avrupa yollarında çok ciddi bir değişime yelken açıldı. Elektrikli taşıt kullanımının Avrupa genelinde büyük bir artış göstereceği öngörülüyor. Bu, daha yeşil bir karayolu ulaşım sistemine zemin hazırlayabilecek, ancak enerji talebini karşılama ve ilgili altyapılara yatırım yapma konusunda zorluklar çıkarabilecek bir hareket.
Röportaj - Enerji verimliliği hepimize yarar sağlıyor Enerji verimliliğinin arttırılmasından sağlanacak potansiyel faydalar oldukça fazla. Söz konusu faydalar yalnızca enerji tasarrufu yapmak ve iklim değişikliğine karşı mücadele vermek anlamında değil, aynı zamanda insan sağlığını geliştirmek ve iş olanakları oluşturmak dahil, diğer ortak yararlar yelpazesine de katkıda bulunuyor. Kopenhag Enerji Verimliliği Merkezi Baş Danışmanı Tim Farrell’a, konu enerji verimliliğini artırmak olduğunda en iyi neyin işe yaradığını sorduk. Hedeflenen politika önlemleri ile uygulamayı ve uygunluğu destekleyecek yeterli kaynakların başarıya yönelik önemli unsurlardan birkaçı olduğunu vurguladı.
Temiz, yenilenebilir enerjiyi sağlamak Temiz enerjideki araştırmalar, enerji verimliliği ve enerji tasarruflarıyla birlikte yürütülmelidir. Yenilikçi çözümler, enerjiyi üretme, saklama, taşıma ve kullanma şeklimizi temelinden değiştirebilir. Fosil yakıtlardan yenilenebilir ve temiz enerjiye bu geçiş kısa vadede, fosil yakıtlara dayalı toplulukları etkileyebilir. Hedefe yönelik politikalar ve profesyonel yeteneklere yapılan yatırımlarla temiz enerji yeni ekonomik olanaklar sağlayabilir.
Enerji ve iklim değişikliği İklim değişikliğini hafifletmek ve uyumu sağlamak, 21. yüzyılın ana zorlukları arasında yer alıyor. Bu zorlukların temelinde enerji sorunu, daha net bir ifadeyle genel enerji tüketimimiz ve fosil yakıtlara olan bağımlılığımız, yer alıyor. Küresel ısınmayı sınırlandırmada başarılı olabilmek için, dünya hiç vakit kaybetmeden enerjiyi verimli kullanmalı ve aynı zamanda hareket, ısınma ve soğutma süreçlerini temiz enerji kaynaklarını benimseyerek yürütmeli. Bu enerji geçişini temin etmede Avrupa Birliği politikaları önemli bir rol oynuyor.
Avrupa’da Enerji — Mevcut durum Avrupa ülkeleri 10 yıl öncesine kıyasla daha az enerji tüketiyor. Bunun ana nedeni enerji verimliliği kazanımları. Avrupa aynı zamanda enerji tasarrufları ve beklenenden daha hızlı yenilenebilir enerji üretimi sayesinde fosil yakıtlara daha az bağımlı kalıyor. 2005-2015 yılları arasında AB’nin enerji tüketiminde yenilenebilir enerjinin payı %9’dan neredeyse %17’ye çıkarak ikiye katlandı. Temiz enerji doğrultusunda bazı sektör ve ülkeler başı çekiyor. Pazar payı giderek azalsa da, fosil yakıtlar Avrupa’da baskın enerji kaynağı olmayı sürdürüyor.
Avrupa’da enerjinin geleceğini şekillendirmek: Temiz, akıllı ve yenilenebilir Yaşam kalitemiz, tüm diğer etkenlerin yanı sıra, enerjinin uygun bir fiyata güvenilir bir şekilde tedarikine bağlıdır. Evlerimizi ısıtabilmek ve soğutabilmek için, gıdalarımızı muhafaza edebilmek için, seyahat edebilmek için, okul, hastane veya yollar inşa edebilmek için enerji kullanıyoruz. Varlık ve refahımıza katkıda bulunan pek çok görevi yürütmek üzere makinelerden faydalanıyoruz ve makineler de enerji ile çalışıyor. Kullandığımız enerjinin büyük bir bölümünü elde etmek için halen fosil yakıtlar tüketmekteyiz. Dahası, kullanım esnasında ve öncesinde bu enerjinin kayda değer bir kısmını da israf etmekteyiz.
Röportaj — Toprağımızda gıda mı yoksa yakıt mı yetiştirelim? Yaklaşık on yıl kadar önce, bitkilerden biyoyakıt elde etmek, fosil yakıtlara ekolojik bir alternatif olarak kabul gördü. Yakın dönemde bunun sadece sera gazları ve hava kirletici emisyonların azaltılmasında etkin bir çözüm olmakla kalmadığı, aynı zamanda gıda üretimiyle de rekabete girdiği gözlemleniyor. Biyoyakıt üretimi ve tarım hakkında ve bunun nasıl sürdürülebilir olarak yapılabileceğine dair Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Doğal Kaynaklar Yetkilisi Irini Maltsoglou ile görüştük.

Related briefings

Urban waste water treatment for 21st century challenges It is easy to take water for granted. Clean water comes out of a tap, we use the water and then ‘dirty’ water disappears down the drain. In this way, the water that leaves our homes, schools and workplaces is contaminated. For most European citizens, such waste water is collected, transported and then treated at an urban waste water treatment plant, to remove components harmful to the environment and human health, before the water is returned to nature (EEA, 2018). The importance of access to clean water and sanitation is embedded in Goal 6 of the United Nations’ Sustainable Development Goals (UN, n.d). Supplying clean water and collecting waste water has required huge investment across Europe in recent decades. In this briefing, we show that challenges to securing sustainable water in future, such as climate change, present new opportunities for resource efficiency and improved environmental protection.

Related infographics

Su döngüsü — Su kalitesini ve miktarını etkileyen ana konular
Enerji kaybının önlenmesi Enerji verimliliği uzun vadeli sürdürülebilirlik için gereklidir. Enerjinin önemli bir payı evlerimize ulaşmadan kaybolur. Teknolojik gelişmeler, daha iyi yalıtılmış binalar, akıllı şebekeler, enerji verimliliği standartları ve etiketleri ve kullanmadığımız cihazları kapatmak, enerji kaybını önlemeye yardımcı olabilir.
Farklı araç ve yakıt türleri için ömür boyu CO2 emisyon aralığı Elektrikle çalışan araçlar genellikle fosil yakıtlarla çalışan araçlardan enerji konusunda çok daha verimli olurlar. Elektrik üretimine bağlı olarak, pille çalışan elektrikli otomobillerin kullanımı artan CO2 emisyonlarına ve hava kirliliğine neden olan azot oksitler ve PM'ye neden olabilir; bu da Avrupa şehirlerinin birçoğunda hava kalitesi sorunlarının temel nedenidir.
100 km'lik bir sürüş için şarj süresi Elektrikli araçların priz ile şarj edilebilmesinin farklı yolları vardır. Genelde şarj teknolojisinin dört ayrı modu mevcuttur. Her biri şarj istasyonu (kW olarak ifade edilir), kullanılan elektrik akımı tipi (alternatif, AC veya doğrudan, DC) ve fiş tipi tarafından sağlanan güç seviyesinin farklı kombinasyonlarını içerebilir. Şarj kaynağının güç seviyesi, güç kaynağının gerilimine ve maksimum akımına bağlıdır.
Avrupa'da Biyoyakıtlar Biyoyakıtlar, bitkilerden veya bitki esaslı malzemelerden oluşan biyokütle ile üretilen sıvı veya gaz yakıtlardır. Özellikle taşımacılık sektöründeki fosil yakıtlara alternatif olarak kullanılırlar. Birinci nesil biyoyakıtlar, mısır, şeker kamışı ve soya fasulyesi gibi gıda ürünlerinden üretilmektedir. İkinci nesil biyoyakıtlar genellikle gıda ürünlerinden imal edilmeyen ve insan tüketimine uygun olmayan hammaddeden yapılır. Bunlar, tarım ve ormancılıkta kullanılan pişirme yağı ve atıkları içerir.
Temiz, yenilenebilir enerji için şablon GÜNÜMÜZDE ENERJİ
Enerji ve iklim değişikliğinin etkilerinin hafifletilmesi Genel olarak, enerji kullanımı, insan faaliyetlerinden kaynaklanan en büyük sera gazı emisyonu kaynağını temsil etmektedir. Küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık üçte ikisi, ısıtma, elektrik, ulaşım ve sanayi için kullanılacak fosil yakıtlarla bağlantılıdır. Paris anlaşması, küresel ortalama sıcaklığındaki artışın sanayileşme öncesi düzeylerin 2 °C altında sınırlandırmak ve yükselişin 1.5 °C'ye sınırlandırılmasını amaçlayan uzun vadeli bir hedef belirlemektedir. Bilimsel çalışmalar, ortalama sıcaklık artışını 2 °C'ye sınırlama şansımızı arttırmak için küresel emisyonların 2020'de zirveye ulaşması ve daha sonra düşüşe geçmesi gerektiğini göstermektedir. 2050'de küresel emisyonlar, 2010'daki rakamlardan % 40 ila 70 oranında daha düşük olmalı ve 2100 itibariyle sıfıra yakın ya da daha altı bir değere düşmelidir.
Avrupa'da Enerji: Durum Avrupa ülkeleri, esas olarak enerji verimliliği kazançlarından dolayı, 10 yıl öncesine kıyasla daha az enerji tüketmektedir. Avrupa ayrıca enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerjinin beklenenden hızlı gelişmesi nedeniyle fosil yakıtlarına daha az ihtiyaç duymaktadır. Bazı sektörler ve ülkeler temiz enerji açısından öncülük etmektedirler. Ancak azalan katkılarına rağmen, fosil yakıtlar Avrupa'nın en baskın enerji kaynağı olmayı sürdürüyor.

İlgili yayınlar

AÇA İşaretler 2018 Su hayattır Avrupa’nın nehirleri, gölleri ve denizleri kirlenme, aşırı kullanım ve iklim değişikliğinin baskısı altında. Bu hayati kaynakların sürdürülebilir kullanımını nasıl sağlayabiliriz?
AÇA İŞARETLER 2017 Avrupa’da enerjinin geleceğini şekillendirmek: Temiz, akıllı ve yenilenebilir Avrupa Çevre Ajansı (AÇA), İşaretleri her yıl yayımlayarak çevreyle ilgili tartışmalara ve kamu için ilgi çekici konulara dair bir tablo sunar. İşaretler 2017, enerji konusuna odaklanmaktadır.
AÇA İşaretler 2015 - Değişen bir iklimde yaşamak İşaretler 2015 iklim değişikliği konusuna odaklanmaktadır. İklimimiz değişiyor. Küresel sıcaklıklar yükseliyor, deniz seviyeleri artıyor, yağış düzenleri değişiyor ve şiddetli hava olayları daha sık ve şiddetli bir hale geliyor. İşaretler 2015, kısa makaleler ve röportajlar halinde, iklim değişikliğinin nedenleri ve iklim değişikliğinin insan sağlığı, çevre ve ekonomi için ne anlama geldiği konusunda genel bir bakış sunuyor.
AÇA İşaretler 2014 - Refah ve çevre Avrupa’da kaynakları verimli kullanma ve döngüsel bir ekonomi oluşturma: Gezegenimizin belirli bir sürede üretebildiğinden daha fazla kaynağı çıkarıp kullanıyoruz. Mevcut tüketim ve üretim seviyeleri sürdürülebilir değil ve gezegenimizin ihtiyaçlarımızı karşılama kabiliyetini riske atıyor. Daha az kaynakla aynı miktarda çıktı üretmemizi, yeniden kullanım, geri kazanım ve geri dönüşüm oranlarını artırmamızı ve ortaya çıkan atık miktarını azaltmamızı sağlayacak şekilde üretim ve tüketim sistemlerimizi yeniden şekillendirmeliyiz.
İşaretler 2013 - Aldığımız her nefes Avrupa’da hava kalitesini artırma: İşaretler 2013’ün odak noktası Avrupa’daki hava. Bu yılki sayıda, Avrupa’daki hava kalitesinin mevcut durumu, nereden geldiği, hava kirleticilerinin nasıl oluştuğu ve sağlığımızı ve çevremizi nasıl etkilediği açıklanıyor. Aynı zamanda, havayla ilgili bilgilerimizin oluşma şekline ve çeşitli politika ve önlemler yoluyla hava kirliliğiyle nasıl mücadele edeceğimize dair genel bir bakış sunuluyor.
İşaretler 2012 İşaretler 2012 sürdürülebilirlik, yeşil ekonomi, su, atık, gıda, yönetim ve bilgi paylaşımı gibi çevre konularını ele alıyor. Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (Rio 2012) kapsamında hazırlandı. Bu yılki İşaretler tüketicilerin, yenilikçi işletmelerin ve kanun koyucuların uydu gözlemlerinden çevrimiçi platformlara kadar yeni teknolojik araçları kullanarak nasıl fark yaratabileceklerini göstermeyi hedefliyor. Ayrıca, çevrenin korunması için yaratıcı ve etkili çözüm önerileri de içeriyor.
İşaretler 2011 - Küre selleşme, çevre ve siz Avrupa Çevre Ajansı (AÇA), her yıl ‘İşaretler’i’ ileriki yıllara ait çevre politikası ve halkın genelini ilgilendiren konular hakkında kısa öyküler yayımlar.
AÇA İŞARETLER 2010 - Biyoçeşitlilik, iklim değişikliği ve siz (TR) Bu yıl İşaretler, suyun Alplerdeki buzullardan Kuzey kutbundaki tiyal tabakasına ve Ganj Nehrindeki deltalara kadar yolculuğuna tanıklık ediyor. Bilindik ve çok uzak yerlerde seyahat edeceğiz ve günlük yaşamın değişmez bileşenleri olan su, toprak, hava ve dünyadaki yaşamın dokusunu oluşturan hayvanlar ve bitkiler ile ilişkilerimizi nasıl yeniden inşa edebileceğimizi göreceğiz.
AÇA İşaretler 2009, Avrupa’nın çevreyle ilgili karşı karşıya olduğu temel hususlar

Permalinks

Geographic coverage

Temporal coverage

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/tr/isaretler/avrupa2019da-enerjinin-gelecegini-sekillendirmek-temiz or scan the QR code.

PDF generated on 2020.08.07 00:38

EEA Page URL QR

Etiketler

kategorileri:
kategorileri:
Belge İşlemleri
The EEA is an agency of the European Union

Engineered by: AÇA Web Ekibi

Software updated on 29 June 2020 21:53 from version 20.6.23

Software version: EEA Plone KGS 20.6.27

Geliştiriciler için Kod

Systems Status

Yasal uyarı

Creative commons license

CMS giriş