następne
poprzednie
pozycje

Woda to życie

Zmień język:
Strona Ostatnio modyfikowane 2020-10-13
2 min read
Rzeki, jeziora i morza Europy ulegają negatywnemu wpływowi zanieczyszczeń, nadmiernej eksploatacji i zmian klimatu. W jaki sposób możemy zapewnić zrównoważone wykorzystywanie tych kluczowych zasobów?

(c) G. Karadeniz

Artykuły

Infografika

Czy podobają ci się Sygnały? Aby pomóc nam w ulepszeniu naszej pracy, prosimy o wypełnienie krótkiej ankiety z informacjami zwrotnymi
Check your knowledge of water in Europe: Take the Quiz!


See here for previous version of Signals

 

Title: Sygnały EEA 2018 - Woda to życie

Linguistic version

Media/Volume

Catalogue number

ISSN

DOI

PL

HTML/Volume_01

TH-AP-18-001-PL-Q

2443-7603

10.2800/736512

Powiązane treści

Wiadomości i artykuły

Aktualności Protecting Europe's land and soil resources is fundamental for a sustainable future Land and soil underpin life on our planet. The way we currently use these vital and finite resources in Europe is not sustainable. Human activities — growing cities and infrastructure networks, intensive agriculture, pollutants and greenhouse gases released to the environment — transform Europe’s landscapes and exert increasing pressure on land and soil. The European Environment Agency’s (EEA) Signals 2019, published today, looks at a series of issues linked to land and soil, including links to climate change, agriculture, soil biodiversity, contamination and governance, and stresses why we need to manage them sustainably.
Article Woda w mieście Często zakładamy, że dostawy czystej wody są rzeczą oczywistą. Odkręcamy kran i płynie z niego czysta woda, korzystamy z niej i następnie spuszczamy „brudną” wodę. Dla większości Europejczyków woda, którą używamy w domu, ma jakość wody pitnej i jest dostępna przez 24 godziny na dobę. Ten krótki moment od odkręcenia kranu do spuszczenia wody stanowi zaledwie bardzo małą część całej „podróży” wody. Gospodarowanie wodą w mieście nie ogranicza się do publicznych systemów wodnych. Zmiany klimatu, niekontrolowane rozrastanie się miast oraz zmiany w dorzeczach mogą prowadzić do częstszych i bardziej szkodliwych powodzi w miastach, przez co władze stoją przed coraz większym wyzwaniem.
Article Zużycie wody w Europie — Ilość i jakość w obliczu dużych wyzwań Europejczycy wykorzystują co roku miliardy metrów sześciennych wody – nie tylko do picia, lecz także w rolnictwie, produkcji, ciepłownictwie i chłodnictwie, turystyce oraz w innych sektorach usługowych. Biorąc pod uwagę tysiące jezior słodkowodnych, rzek i zbiorników wód podziemnych, może się wydawać, że zasoby wodne w Europie są nieograniczone. Jednak wzrost liczby ludności, urbanizacja, zanieczyszczenie środowiska i skutki zmian klimatu, takie jak uporczywe susze, powodują ogromne obciążenie dla europejskich zasobów wodnych i ich jakości.
Article Zarządzanie — Woda w ruchu Woda jest w ciągłym ruchu. Woda ułatwia również przemieszczanie się statków, ryb i wszystkich innych zwierząt i roślin żyjących w wodzie. Zdrowie rzek, jezior i oceanów musi uwzględniać przepływy wody między granicami geopolitycznymi. Dlatego współpraca regionalna i międzynarodowa jest głęboko zakorzeniona w polityce Unii Europejskiej dotyczącej wody od lat 70. XX wieku.
Article Malta: niedobór wody jest faktem Malta jest jednym z 10 krajów o największych niedoborach wody na świecie. Co zrobić, kiedy środowisko naturalne dostarcza tylko połowę wody niezbędnej dla danej populacji? Malta „wytwarza” czystą wodę i dokłada wszelkich starań, aby żadna kropla się nie zmarnowała. Rozmawialiśmy z Manuelem Sapiano, z maltańskiej Agencji ds. Energii i Wody, na temat nowych technologii, wody dla gospodarstw domowych i rolnictwa oraz nieskazitelnie czystych kąpieliskach otaczających wyspę.
Article Holenderski program przeciwpowodziowy „Room for the River” Przyroda i woda idą ze sobą w parze. Przesłanie to stanowi podstawę holenderskiego programu przeciwpowodziowego „Room for the River”. Podejście to, które opiera się na koncepcji „powrotu do korzeni”, służy obecnie za globalny model zarządzania zasobami wodnymi i ochrony przed podwyższonym ryzykiem powodzi związanym ze zmianami klimatu. Ostatnie ekstremalne powodzie w latach 1993 i 1995 były sygnałem alarmowym, jak relacjonuje Willem Jan Goossen z niderlandzkiego Ministerstwa Infrastruktury i Gospodarki Wodnej. Zapytaliśmy go, co oferuje ten program pod kątem zrównoważonej ochrony przeciwpowodziowej.
Article Zmienność klimatu a woda — Cieplejsze oceany, występowanie powodzi i susz Zmiany klimatu zwiększają presję na jednolite części wód. Od powodzi i susz po zakwaszenie oceanów i podnoszący się poziom mórz – oczekuje się, że w najbliższych latach nasili się wpływ zmian klimatu na wody. Zmiany te sprawiają, że należy szybciej podjąć odpowiednie działania w całej Europie. Miasta i regiony już teraz dostosowują się do nowej sytuacji, wykorzystując bardziej zrównoważone, oparte na działaniu przyrody rozwiązania, aby złagodzić skutki powodzi oraz zapewnić wykorzystywanie wody w inteligentniejszy i bardziej zrównoważony sposób, który pozwoli nam skutecznie radzić sobie z suszami.
Article Ocean plastiku Produkowane masowo tworzywa sztuczne zostały wprowadzone na rynek mniej więcej w połowie ubiegłego wieku jako cudowny materiał — lekki, elastyczny, trwały i mocny. Od tamtej pory produkcja tworzyw sztucznych gwałtownie wzrosła, przynosząc wiele korzyści społeczeństwu. Obecnie, około 70 lat później, roczna produkcja tworzyw sztucznych wynosi ponad 300 milionów ton i zaczęliśmy rozumieć prawdziwą „spuściznę” tych produktów: one nigdy tak naprawdę nie znikają ze środowiska.
Article Czysta woda oznacza życie, zdrowie, żywność, wypoczynek, energię... Woda pokrywa ponad 70% powierzchni Ziemi. Życie na Ziemi miało swój początek w wodzie, więc nie jest zaskoczeniem, że wszystkie organizmy żyjące na naszej błękitnej planecie potrzebują wody. W rzeczywistości woda pełni różne funkcje: jest podstawową potrzebą, domem, zasobem lokalnym i globalnym, korytarzem transportowym i regulatorem klimatu. Jednak na przestrzeni ostatnich dwóch wieków woda stała się docelowym zbiornikiem dla licznych zanieczyszczeń oraz niedawno odkrytą „kopalnią” bogatą w minerały, które można eksploatować. Abyśmy mogli nadal czerpać korzyści z czystej wody oraz niezanieczyszczonych rzek i oceanów, musimy zasadniczo zmienić sposób, w jaki wykorzystujemy i oczyszczamy wodę.
Article Poziom globalny i lokalny: bezpieczna energia w przystępnej cenie Energia to towar będący przedmiotem obrotu na rynkach globalnych. Brak dostępu do przystępnych cenowo źródeł energii, zaburzenia przepływów energii, wysoki stopień uzależnienia od importu i gwałtowne wahania cen – wszystkie te czynniki są postrzegane jako potencjalne słabe punkty działająca na gospodarkę, a co za tym idzie – na ekonomiczny i społeczny dobrobyt społeczności, na które wywierają one wpływ. Czy zwiększenie potencjału w zakresie energii ze źródeł odnawialnych w Europie i na świecie doprowadzi do zmiany zasad rządzących globalną polityką energetyczną? Jaką rolę w tym procesie odgrywa unia energetyczna UE?
Article Podróż ku elektrycznej przyszłości? Na europejskich drogach zachodzi obecnie cicha zmiana. Przewiduje się, że w najbliższym czasie w Europie dojdzie do gwałtownego wzrostu stopnia wykorzystania pojazdów elektrycznych. Zjawisko to może być pierwszym krokiem w procesie przechodzenia na bardziej ekologiczny system transportu drogowego, ale należy pamiętać, że korzystanie z pojazdów elektrycznych może stwarzać konieczność zaspokojenia zapotrzebowania na energię oraz przeprowadzenia inwestycji w odpowiednią infrastrukturę.
Article Wywiad – Efektywność energetyczna jest korzystna dla wszystkich Poprawa efektywności energetycznej może przynieść istotne potencjalne korzyści – nie tylko w kontekście oszczędności energii i przeciwdziałania zmianom klimatu, ale również jeżeli chodzi o szereg innych dodatkowych korzyści, uwzględniając poprawę zdrowia człowieka i tworzenie nowych miejsc pracy. Zapytaliśmy Tima Farrella, starszego doradcę w Kopenhaskim Centrum Efektywności Energetycznej, o to, jakie rozwiązania są najskuteczniejsze na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Tim Farrell podkreślił, że do najistotniejszych czynników przesądzających o końcowym sukcesie należą: ukierunkowane instrumenty polityczne i odpowiednie zasoby wspierające proces wdrażania i zapewniania zgodności.
Article Przechodzenie na czystą energię ze źródeł odnawialnych Inwestycjom w czystą energię muszą towarzyszyć działania służące zwiększaniu efektywności energetycznej i poprawie oszczędności energii. Wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań może doprowadzić do fundamentalnej zmiany sposobu, w jaki wytwarzamy, przechowujemy, przesyłamy i wykorzystujemy energię. Proces przechodzenia z paliw kopalnych na czystą energię ze źródeł odnawialnych może w perspektywie krótkoterminowej wpłynąć na społeczności zależne od paliw kopalnych. Dzięki wdrażaniu ukierunkowanych strategii i inwestowaniu w nowe umiejętności zawodowe działania w obszarze czystej energii mogą sprzyjać tworzeniu nowych możliwości gospodarczych.
Article Wywiad – Żywność czy paliwo: co powinniśmy uprawiać na naszych polach? Jeszcze dziesięć lat temu biopaliwa wytwarzane z roślin były postrzegane jako ekologiczne rozwiązanie alternatywne wobec paliw kopalnych. W ostatnim czasie odnotowano, że proces produkcji biopaliw staje się w coraz większym stopniu konkurencyjny wobec procesu produkcji żywności i że nie zawsze skutecznie przyczynia się do ograniczania emisji gazów cieplarnianych lub zanieczyszczeń powietrza. Dlatego też postanowiliśmy porozmawiać o procesie produkcji biopaliw i rolnictwie z Irini Maltsoglou, urzędniczką ds. zasobów naturalnych w Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Podjęliśmy próbę wspólnego odpowiedzenia na pytanie, czy proces ten może przebiegać w zrównoważony sposób, a jeżeli tak – jak do tego doprowadzić.
Article Energia a zmiany klimatu Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do zmian klimatu to kluczowe wyzwania, jakim musimy stawić czoła w XXI w. U podstaw tych wyzwań leży kwestia energii – a ściślej rzecz biorąc, kwestia naszego całkowitego poziomu zużycia energii i naszej zależności od paliw kopalnych. Aby skutecznie ograniczyć skalę globalnego ocieplenia, świat musi jak najszybciej zacząć korzystać z energii w oszczędny sposób, zastępując jednocześnie konwencjonalne źródła energii źródłami czystej energii do zasilania urządzeń i generowania energii cieplnej i chłodniczej. Polityka Unii Europejskiej odgrywa istotną rolę w ułatwianiu przeprowadzenia tej transformacji sektora energetycznego.
Article Energia w Europie – Aktualna sytuacja Państwa europejskie zużywają mniej energii niż 10 lat temu przede wszystkim dzięki zwiększeniu efektywności energetycznej. Europa również w mniejszym stopniu jest zależna od paliw kopalnych dzięki oszczędności energii i szybszemu niż oczekiwane tempu przechodzenia na energię ze źródeł odnawialnych. W latach 2005–2015 udział odnawialnych źródeł energii w strukturze zużycia energii w UE niemal się podwoił – z poziomu 9 % do poziomu prawie 17 %. Niektóre sektory i państwa są liderami w procesie przechodzenia na czystą energię. Pomimo faktu, że udział paliw kopalnych w rynku zmniejsza się, paliwa te nadal stanowią główne źródło energii w Europie.
Article Kształtowanie przyszłości energii w Europie: czysta, inteligentna i odnawialna energia Jakość naszego życia zależy m.in. od stabilnych dostaw energii w przystępnej cenie. Korzystamy z energii do ogrzewania i chłodzenia naszych domów, do gotowania i konserwowania żywności, dzięki energii możemy podróżować, a także budować szkoły, szpitale i drogi. Przy wykonywaniu różnego rodzaju czynności zwiększających naszą zamożność i przyczyniających się do poprawy naszego dobrostanu posługujemy się maszynami, a maszyny potrzebują energii. W dalszym ciągu większość wykorzystywanej przez nas energii pozyskujemy ze spalania paliw kopalnych. Co więcej, marnotrawimy istotną część tej energii przed jej wykorzystaniem i w trakcie jej wykorzystywania.

Related briefings

Briefing Urban waste water treatment for 21st century challenges It is easy to take water for granted. Clean water comes out of a tap, we use the water and then ‘dirty’ water disappears down the drain. In this way, the water that leaves our homes, schools and workplaces is contaminated. For most European citizens, such waste water is collected, transported and then treated at an urban waste water treatment plant, to remove components harmful to the environment and human health, before the water is returned to nature (EEA, 2018). The importance of access to clean water and sanitation is embedded in Goal 6 of the United Nations’ Sustainable Development Goals (UN, n.d). Supplying clean water and collecting waste water has required huge investment across Europe in recent decades. In this briefing, we show that challenges to securing sustainable water in future, such as climate change, present new opportunities for resource efficiency and improved environmental protection.

Related infographics

Infographic Cykl hydrologiczny — Główne aspekty wpływające na jakość i ilość wody
Infographic Plan działania na rzecz czystej energii odnawialnej
Infographic Czas ładowania na odcinku 100 km Istnieją różne sposoby ładowania pojazdów elektrycznych z wykorzystaniem systemów ładowania wtykowego. Obecnie powszechnie dostępne są cztery „tryby” ładowania. Każdy z nich obejmuje różne kombinacje poziomu mocy elektrycznej doprowadzanej przez stację ładowania (w kW), rodzaju wykorzystywanego prądu elektrycznego (przemienny lub stały) oraz rodzaju wtyczki. Poziom mocy elektrycznej źródła ładowania zależy zarówno od napięcia, jak i od maksymalnego natężenia prądu w systemie zasilania.
Infographic Zakres emisji dwutlenku węgla w całym cyklu życia w zależności od pojazdu i rodzaju paliwa Pojazdy napędzane energią elektryczną są co do zasady dużo bardziej energooszczędne niż pojazdy napędzane paliwami kopalnymi. W zależności od sposobu produkcji energii elektrycznej zwiększenie wykorzystywania zasilanych bateriami samochodów elektrycznych może się przyczynić do znacznie niższej emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczeń powietrza – tlenków azotu i cząstek stałych, które stanowią główną przyczyną problemów związanych z jakością powietrza w wielu europejskich miastach.
Infographic Zapobieganie utracie energii Efektywność energetyczna ma kluczowe znaczenie w odniesieniu do długoterminowego rozwoju zrównoważonego. Znaczna część energii zostaje utracona, zanim dotrze ona do naszych domów. Udoskonalenia techniczne, lepiej izolowane budynki, inteligentne sieci, normy efektywności energetycznej oraz etykietowanie energetyczne, jak również wyłączanie urządzeń, z których nie korzystamy, mogą przyczynić się do zapobiegania utracie energii.
Infographic Biopaliwa w Europie Biopaliwa są paliwami płynnymi lub gazowymi produkowanymi z biomasy, które składają się z roślin lub z materiałów roślinnych. Stanowią one rozwiązanie alternatywne dla paliw kopalnych, w szczególności w sektorze transportu. Biopaliwa pierwszej generacji produkowane są z upraw roślin spożywczych, takich jak kukurydza, trzcina cukrowa i soja. Biopaliwa drugiej generacji produkowane są z surowców, których nie wytwarza się co do zasady z upraw roślin spożywczych i które nie są one zdatne do spożycia przez ludzi. Obejmują one zużyty olej spożywczy i odpady rolnicze oraz leśnicze.
Infographic Energia a łagodzenie zmian klimatu W skali światowej wykorzystywanie energii stanowi jak dotąd największe źródło emisji gazów cieplarnianych wynikającej z działalności człowieka. Około dwóch trzecich światowej emisji gazów cieplarnianych wiąże się ze spalaniem paliw kopalnych w celu uzyskania energii wykorzystywanej do ogrzewania, produkcji energii elektrycznej, transportu i przemysłu. W porozumieniu paryskim wyznaczono długoterminowy cel polegający na ograniczeniu wzrostu średniej temperatury na świecie do poziomu znacznie niższego niż 2°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej przy jednoczesnym dążeniu do ograniczenia wzrostu do 1,5°C. Badania naukowe wykazują, że aby zwiększyć nasze szanse na ograniczenie wzrostu średniej temperatury do 2°C, globalne emisje muszą osiągnąć szczytowy poziom w 2020 r., a następnie zacząć maleć. Globalne emisje w 2050 r. będą musiały być o 40–70% niższe niż w 2010 r., a do 2100 r. będą musiały zmaleć niemal do zera – lub poniżej.
Infographic Energia w Europie: aktualna sytuacja Państwa europejskie zużywają mniej energii w porównaniu z okresem sprzed 10 lat przede wszystkim dzięki zwiększeniu efektywności energetycznej. Europa polega również w mniejszym stopniu na paliwach kopalnych dzięki oszczędności energii oraz szybszemu niż oczekiwany rozwojowi energii ze źródeł odnawialnych. Niektóre sektory i państwa odgrywają wiodącą rolę w dążeniu do czystej energii. Pomimo spadku znaczenia paliw kopalnych nadal stanowią one jednak główne źródło energii w Europie.

Podobne publikacje

Publikacja Sygnały EEA 2018 Woda to życie Rzeki, jeziora i morza Europy ulegają negatywnemu wpływowi zanieczyszczeń, nadmiernej eksploatacji i zmian klimatu. W jaki sposób możemy zapewnić zrównoważone wykorzystywanie tych kluczowych zasobów?
Publikacja SYGNAŁY EEA 2017 -- Kształtowanie przyszłości energii w Europie: czysta, inteligentna i odnawialna energia Co roku Europejska Agencja Środowiska (EEA) publikuje Sygnały, przedstawiając przegląd kwestii o istotnym znaczeniu dla debaty na temat ochrony środowiska oraz dla opinii publicznej. Sygnały 2017 dotyczą energii.
Publikacja Sygnały EEA 2015 - Życie w zmieniającym się klimacie Sygnały 2015 są poświęcone zmianom klimatu. Nasz klimat zmienia się. Średnie globalne temperatury rosną, poziom morza podnosi się, zmienia się struktura opadów, a ekstremalne zjawiska pogodowe stają się coraz częstsze i coraz poważniejsze. W serii krótkich artykułów i wywiadów Sygnały 2015 przedstawiają pokrótce, co powodują zmiany klimatu i co zmiany klimatu oznaczają dla zdrowia człowieka, środowiska i gospodarki.
Publikacja Sygnały EEA 2014 - Jakość naszego życia a środowisko Budowanie zasobooszczędnej i zrównoważonej gospodarki w Europie: Pozyskujemy i zużywamy więcej zasobów niż nasza planeta jest w stanie wytworzyć. Obecne poziomy konsumpcji i produkcji nie są zrównoważone i istnieje ryzyko, że doprowadzą do osłabienia zdolności naszej planety do zapewnienia nam niezbędnych zasobów. Musimy przekształcić nasze systemy produkcji i konsumpcji, aby umożliwić wytwarzanie tych samych ilości towarów i usług z wykorzystaniem mniejszej ilości zasobów, a także by zwiększyć ponowne wykorzystanie, odzysk i recykling odpadów oraz zredukować ilość generowanych przez nas odpadów.
Publikacja SYGNAŁY 2013 - Z każdym oddechem Poprawa jakości powietrza w Europie: Sygnały 2013 są poświęcone zagadnieniom związanym z jakością i ochroną powietrza w Europie. W tegorocznej edycji podjęto próbę opisania obecnego stanu jakości powietrza w Europie, sposobu powstawania zanieczyszczeń powietrza oraz tego, jak wpływają one na nasze zdrowie i na środowisko. W Sygnałach 2013 przedstawiono również przegląd strategii i środków służących zwiększaniu naszej wiedzy o powietrzu oraz rozwiązywaniu problemów związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
Publikacja Sygnały EEA 2012 – Budujemy przyszłość, jakiej pragniemy W Sygnałach 2012 zebrano zagadnienia dotyczące ochrony środowiska, takie jak zrównoważony rozwój, gospodarka ekologiczna, woda, odpady, żywność, zarządzanie i wymiana wiedzy. Publikacja została opracowana w kontekście Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zrównoważonego rozwoju – Rio 2012. Tegoroczna edycja Sygnałów pozwoli czytelnikom zrozumieć, w jaki sposób konsumenci, perspektywicznie myślący przedsiębiorcy oraz decydenci mogą zmienić sytuację, korzystając z nowych narzędzi technologicznych — od obserwacji satelitarnych po platformy internetowe. Zaproponuje też kreatywne i skuteczne rozwiązania w zakresie ochrony środowiska.
Publikacja Sygnały 2011 - Globalizacja, środowisko i ty „Sygnały” to coroczna publikacja Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), zawierająca krótkie historie poruszające zagadnienia, które w nadchodzącym roku będą przedmiotem zainteresowania zarówno w debacie na temat polityki ochrony środowiska, jak i dla szeroko pojętej opinii publicznej.
Publikacja SYGNAŁY EEA 2010 - Różnorodność Biologiczna, Zmiany Klimatu i Ty (PL) Sygnały zabierają nas w podróż, której trasa wiedzie z biegiem wód z alpejskich lodowców do wiecznej zmarzliny Arktyki oraz delty Gangesu. Udajemy się do miejsc znanych oraz odległych, zastanawiając się, jak możemy odbudować nasze relacje z obecnymi w naszym codziennym życiu głównymi elementami środowiska: wodą, glebą, powietrzem, fauną i florą, które składają się na bogactwo życia na Ziemi.
Publikacja
Archived
Sygnały 2009 EEA, kluczowe problemy środowiskowe, z którymi musi zmierzyć się Europa

Permalinks

Geographic coverage

Temporal coverage

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/pl/sygna142y/ksztaltowanie-przyszlosci-energii-w-europie or scan the QR code.

PDF generated on 2022-06-28 11:39

EEA Page URL QR

Tagi

w kategorii:
w kategorii: signals2017
Akcje Dokumentu
The EEA is an agency of the European Union

Engineered by: Zespół Witryny EEA

Software updated on 01 June 2022 07:30 from version 22.5.14

Software version: EEA Plone KGS 22.5.18

Kod dla programistów

Systems Status

Nota prawna

Creative commons license

Logowanie CMS