News
Trasport motorizzat: ferrovija, ajruplan, triq jew dgħajsa — liema huwa l-aktar ekoloġiku?
- Bulgarian (bg)
- Czech (cs)
- Danish (da)
- German (de)
- Greek (el)
- English (en)
- Spanish (es)
- Estonian (et)
- Finnish (fi)
- French (fr)
- Croatian (hr)
- Hungarian (hu)
- Italian (it)
- Lithuanian (lt)
- Latvian (lv)
- Maltese (mt)
- Dutch (nl)
- Norwegian (no)
- Polish (pl)
- Portuguese (pt)
- Slovak (sk)
- Slovenian (sl)
- Swedish (sv)
- Turkish (tr)
L-ivvjaġġar bl-ajruplan, bil-ferrovija jew bil-karozza: l-għażla l-aktar ambjentalment soda mhux dejjem tkun ċara. L-Aħħar Rapport Annwali dwar it-Trasport u l-Ambjent 2020 (TERM) jindirizza l-kwistjoni tal-valutazzjoni tal-valur tal-ivvjaġġar bil-ferrovija u bl-ajru, fost sforzi biex jiġi stabbilit il-patt ekoloġiku tal-Unjoni Ewropea. Il-Patt Ekoloġiku Ewropew jinkludi l-objettiv li l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra mit-trasport jitnaqqsu b’90 % sal-2050 meta mqabbla mal-1990. Il-bidla lejn trasport aktar sostenibbli tista’ tagħti kontribut importanti biex jintlaħaq dan l-objettiv. Fir-rigward tat-trasport tal-passiġġieri, bidla mill-ivvjaġġar bl-ajru għal dak bil-ferrovija jista’ jkollha rwol ewlieni, jgħid ir-rapport.
L-impatt ambjentali tal-ferroviji u l-ajruplani
It-trasport ikkontribwixxa għal 25 % tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra tal-UE fl-2018. L-emissjonijiet ta’ dan is-settur jiġu primarjament mit-trasport bit-triq (72 %), filwaqt li t-trasport marittimu u l-avjazzjoni jirrappreżentaw sehem ta’ 14 % u 13 % tal-emissjonijiet, rispettivament, u l-ferroviji jirrappreżentaw sehem ta’ 0.4 % (emissjonijiet minn ferroviji li jaħdmu bid-diżil biss). Minbarra l-kontribut dirett tagħhom għat-tisħin globali u t-tniġġis tal-arja, jitqiesu wkoll l-emissjonijiet li jseħħu matul il-produzzjoni, it-trażmissjoni u d-distribuzzjoni tal-enerġija użata mill-ferroviji u mill-inġenji tal-ajru. It-trasport jikkawża wkoll emissjonijiet mhux tal-egżost ta’ sustanzi li jniġġsu l-arja, pereżempju mill-brix tal-brejkijiet, tar-roti u tat-tajers jew tal-linji ferrovjarji.
Ferrovija jew ajruplan?
Ir-rapport iħares speċifikament lejn l-impatti tal-ivvjaġġar bil-ferrovija u bl-ajru, li t-tnejn li huma, huma parti kbira mis-settur tat-trasport tal-passiġġieri fl-Ewropa. Il-valutazzjoni tikkonkludi li l-ivvjaġġar bil-ferrovija huwa l-aħjar u l-aktar mod ta’ vvjaġġar sensibbli, minbarra l-mixi jew iċ-ċikliżmu. L-impatti tal-emissjonijiet tal-avjazzjoni huma ħafna ogħla fuq bażi ta’ passiġġieri-kilometri. Iżda r-rapport jinnota li t-titjir mhuwiex neċessarjament l-għażla l-aktar dannuża. L-ivvjaġġar b’karozza li taħdem bil-petrol jew bid-diżil, speċjalment jekk wieħed jivvjaġġa waħdu, jista’ jkun aktar ta’ ħsara.
Madankollu, ir-rapport jinnota li fuq distanzi itwal, l-ispejjeż ambjentali tal-ivvjaġġar bl-ajru jiżdiedu inqas minħabba li l-ispejjeż ambjentali tal-inżul u t-tluq ma jinbidlux mad-distanza fuq titjira diretta.
Il-valutazzjoni hija bbażata fuq tqabbil tal-ivvjaġġar bejn 20 par ta’ bliet fl-Ewropa kollha.
Tgħarrif tal-EEA separat, ibbażat fuq studju kkummissjonat mill-EEA ppubblikat illum ukoll, jgħid li kemm il-ferroviji kif ukoll it-tbaħħir huma l-għażliet l-inqas intensivi tal-karbonju għat-trasport motorizzat. It-trasport bil-ferrovija u fuq l-ilma għandu l-inqas emissjonijiet għal kull kilometru u għal kull unità trasportata, filwaqt li l-avjazzjoni u t-trasport bit-triq jarmu ħafna aktar.
Filwaqt li l-effiċjenza tal-ferroviji u tal-avjazzjoni tjiebet b’mod sinifikanti matul il-perjodu ta’ 5 snin kopert mill-istudju, l-effiċjenza ta’ modi oħra tidher li staġnat. Għandu jitħeġġeġ il-bidla lejn it-trasport bil-ferrovija u fuq l-ilma filwaqt li fl-istess ħin tittejjeb l-effiċjenza tal-gassijiet b’effett serra tal-forom kollha ta’ trasport motorizzati, jgħid it-tgħarrif.
Permalinks
- Permalink to this version
- fae7b85201954bf691b5824504865d4c
- Permalink to latest version
- 64DYV371NX
Geographic coverage
Temporal coverage
For references, please go to https://www.eea.europa.eu/mt/highlights/trasport-motorizzat-ferrovija-ajruplan-triq or scan the QR code.
PDF generated on 23 Apr 2021, 01:10 AM
Dokument ta’ Azzjonijiet
Ikkondividi ma’ oħrajn