Wspomniany raport „Coroczny wykaz emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie Europejskiej z lat 1990-2005 oraz sprawozdanie o wykazie za 2007 r.” przesłany został do Sekretariatu Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC) jako oficjalny raport Wspólnoty Europejskiej. Ze względu na duże zainteresowanie opinii publicznej i kręgów politycznych kwestią zmiany klimatu, EEA przedstawiła główne, wstępne tezy raportu w maju 2007 r. Ostateczną wersję raportu przekazano do UNFCCC w dniu 27 maja 2007 r.

Kluczowe punkty raportu końcowego są następujące:

• UE-15: w latach 2004-2005 emisja GHG obniżyła się o 0,8% (ekwiwalent 35,2 mln ton CO2) – co spowodowane było głównie obniżeniem emisji CO2 o 0,7% (26 mln ton).
• UE-15: emisja GHG obniżyła się o 2,0% w 2005 r. w porównaniu do roku bazowego[1] przyjętego w Protokole z Kioto
• UE-15: emisja GHG obniżyła się o 1,5% w latach 1990-2005
• UE-27: w latach 2004-2005 emisja GHG obniżyła się o 0,7% (ekwiwalent 37,9 mln ton CO2)
• UE-27: emisja GHG obniżyła się o 7,9% w porównaniu do poziomu z 1990 r.

Które z państw UE-15 wykazują największe spadki emisji GHG?

Niemcy, Finlandia i Holandia w największym stopniu przyczyniły się do obniżenia emisji w UE-15 w liczbach bezwzględnych (patrz tabela: Uwagi do redaktora). Do całkowitego spadku emisji gazów cieplarnianych w tych krajach przyczyniło się w znacznym stopniu zmniejszenie emisji CO2.

• Niemcy obniżyły emisję o 2,3%, czyli o ekwiwalent 23,5 mln ton CO2, , a jedną z głównych przyczyn spadku emisji było przestawienie się z węgla na gaz ziemny w sektorze energetyki publicznej. Ponadto spadła też znacznie emisja z transportu drogowego, jak również emisja z gospodarstw domowych i z sektora usług.
• Finlandia obniżyła emisję o 14,6%, czyli o ekwiwalent 11,9 mln ton CO2: obniżenie emisji spowodowane było głównie znacznym spadkiem wykorzystania paliw kopalnych w sektorze energetyki publicznej, a także głównie za sprawą importu energii elektrycznej. W szczególności spadło wykorzystanie węgla.
• Holandia obniżyła emisję o 2,9%, czyli o ekwiwalent 6,3 mln ton CO2: zużyto mniej paliw kopalnych w sektorze energetyki publicznej. Ze względu na cieplejszą zimę sektory gospodarstw domowych i usług zużyły mniej paliwa.

Inne państwa UE-15, w których odnotowano spadek emisji w latach 2004-2005 to: Belgia, Dania, Francja, Luksemburg, Szwecja i Wielka Brytania.

---

[1] Zgodnie z protokołem z Kioto dla UE-15 rokiem bazowym dla większości gazów cieplarnianym jest 1990 r., ale prawie wszystkie państwa członkowskie stosują 1995 r. jako rok bazowy dla gazów zawierających fluor , czyli „gazów-F”’.

Które sektory przyczyniły się głównie do zmniejszenia emisji GHG?

W liczbach bezwzględnych głównymi sektorami, które przyczyniły się do zmniejszenia emisji w UE-15 w latach 2004-2005 były: sektor energetyki publicznej, sektor gospodarstw domowych i usług, oraz transport drogowy.

Emisja CO2 z sektora energetyki publicznej obniżyła się o 0,9% (-9,6 mln ton), głównie z powodu mniejszego uzależnienia od węgla.

Emisja CO2 z gospodarstw domowych i sektora usług obniżyła się o 1,7 % (7,0 mln ton). Istotne zmniejszenie emisji odnotowano w Niemiczech, Wielkiej Brytanii i Holandii. Jedną z ogólnych przyczyn spadku jest cieplejsza pogoda (łagodniejsza zima), w porównaniu z poprzednim rokiem.

Emisja CO2 z transportu drogowego obniżyła się o 0,8% (6 mln ton). Przyczyniły się do tego głównie Niemcy poprzez następujące działania: zwiększenie liczby samochodów napędzanych olejem napędowym, wprowadzenie podatku ekologicznego oraz zakupy paliwa poza terytorium Niemiec („turystyka paliwowa”).

W których krajach UE-15 odnotowano największe przyrosty emisji GHG?

W liczbach bezwzględnych w latach 2004-2005 emisja gazów cieplarnianych zwiększyła się najbardziej w Hiszpanii (patrz tabela w: Uwagi do redaktora).

W Hiszpanii wzrost emisji gazów cieplarnianych o 3,6% czyli ekwiwalent 15,4 mln ton CO2 miał miejsce głównie w sektorze energetyki publicznej. Jest to spowodowane wzrostem ilości energii elektrycznej generowanej w elektrociepłowniach wykorzystujących paliwa kopalne (17 %) i spadkiem ilości energii elektrycznej generowanej w elektrowniach wodnych (-33 %).

Inne państwa UE-15, w których nastąpił wzrost emisji to Austria, Grecja, Irlandia, Włochy i Portugalia.

Przeglądarka danych EEA GHG

Przeglądarka danych EEA GHG jest narzędziem interaktywnym pozwalającym na łatwy dostęp przez internet do podstawowych danych zawartych w Raporcie WE dotyczącym inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych. Przeglądarka danych GHG pozwala użytkownikowi na przeglądanie i analizowanie tendencji zmian emisji dla poszczególnych sektorów i ich podsektorów. Umożliwia również porównania między wybranymi państwami i sektorami. Dodatkowo, przeglądarka danych o GHG pozwala na generowanie grafiki i ładowanie najważniejszych danych szacunkowych dotyczących emisji.

Przeglądarka danych EEA GHG

Uwagi do redaktora:

Czym jest roczny raport z inwentaryzacji GHG?

Niniejszy raport jest oficjalnym raportem UE przedkładanym UNFCCC dotyczącym całkowitej wewnętrznej emisji gazów cieplarnianych za lata 1990-2005 r. W tym kontekście „emisja wewnętrzna”, odnosi się do emisji z terytorium UE. Zawiera informacje o emisji w krajach UE-15 i UE-27. Wyjaśnia też dokładnie proces umożliwiający UE uzyskanie danych o emisji i ich sprawdzenie pod względem jakości.

EEA odpowiada za tworzenie i coroczną publikację niniejszego raportu, wykorzystując informacje podane przez rządy poszczególnych państw w ramach mechanizmu monitorowania GHG w WE.

W jaki sposób informacje w raporcie odpowiadają danym europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji?

W 2005 r. system handlu uprawnieniami do emisji w Unii Europejskiej (określany EU ETS od European Union Emission Trading Scheme) objął w przybliżeniu 47% całkowitej emisji CO2 i w przybliżeniu 39% całkowitej emisji gazów cieplarnianych w państwach UE-15. Mechanizm EU ETS objął w przybliżeniu 49% całkowitej emisji CO2 i 41% całkowitej emisji gazów cieplarnianych w krajach UE-25. W ogólnym ujęciu informacja o EU ETS została w tym raporcie wykorzystana przez państwa członkowskie UE jako jeden z elementów danych wejściowych do obliczania całkowitej emisji CO2 dla sektora energetyki i sektorów przemysłowych. Jednak brakuje jeszcze wyraźnego określenia zakresu objętego mechanizmem handlu uprawnieniami do emisji w Unii Europejskiej (EU ETS) w całkowitej emisji CO2 na poziomie sektorów i podsektorów w odniesieniu do UE-15 czy też UE-25.

Jakie jest znaczenie omawianego raportu w kontekście Protokołu z Kioto?

UE-15 ma wspólnie określony cel w ramach postanowień Protokołu z Kioto, tj. obniżenie całkowitej emisji gazów cieplarnianych o 8% w porównaniu z rokiem bazowym. UE-27 nie ma wspólnej wielkości docelowej zgodnej z Protokołem z Kioto. Składanie oficjalnych sprawozdań dotyczących emisji na potrzeby określenia ich zgodności z wymogami Protokołu z Kioto rozpocznie się dopiero w 2010 r., kiedy sprawozdanie dotyczyć będzie emisji z 2008 r.. Tymczasem najistotniejszym i najdokładniejszym źródłem informacji o emisjach gazów cieplarnianych dla całej UE jest niniejszy raport. Można go wykorzystać w celu prześledzenia wyników osiąganych przez UE w zakresie obniżania wewnętrznej emisji gazów cieplarnianych. Może być wykorzystywany do sprawdzenia, w jakim zakresie UE osiąga docelowe wielkości z Protokołu z Kioto w zakresie zmniejszania wewnętrznej emisji gazów cieplarnianych (tj. emisji w obrębie własnego terytorium). Strony Protokołu z Kioto mogą wykorzystywać biotopy obniżające zawartość CO2 (ang. carbon sink), a także tzw. „elastyczne mechanizmy” zmniejszające emisję gazów cieplarnianych poza terytorium danego kraju, do pomniejszania emisji na szczeblu krajowym. A zatem działania na poziomie krajowym stanowią główną metodę osiągania celów zawartych w Protokole z Kioto. Niniejszy raport dotyczący inwentaryzacji emisji wskazuje, że wewnętrzne emisja GHG obniżyła się o około 2,0% w porównaniu z rokiem bazowym ustalonym w Protokole z Kioto.

Tabela 1: Emisja gazów cieplarnianych wyrażona jako ekwiwalent CO2 (z wyłączeniem biotopów obniżających zawartość CO2) oraz cele na lata 2008–2012 zawarte w Protokole z Kioto

(1) Dla krajów UE-15 rokiem bazowym dla CO2, CH4 i N2O jest 1990 r.; dla fluorowanych gazów 12 krajów członkowskich wybrało 1995 r. rokiem bazowym, podczas gdy Austria, Francja i Włochy wybrały 1990 r. Ponieważ dla UE-15 wielkość zinwentaryzowanej emisji stanowi sumę zinwentaryzowanych poszczególnych państw członkowskich, oszacowanie emisji gazów fluorowanych stanowi sumę emisji z 1995 r. w 12 państwach członkowskich oraz emisje z Austrii, Francji i Włoch z 1990 r. Emisja w UE-15 w roku bazowym obejmuje również emisje z wylesiania dla w Holandii, Portugalii i Wielkiej Brytanii (Wstępny raport Wspólnoty Europejskiej na mocy Protokołu z Kioto (EEA, 2006).

(2) Malta nie podała szacunkowej emisji na 2005 r., a zatem dane w powyższej tabeli uzyskano na zasadzie wypełniania luk (patrz rozdział 1.8.2.).

(3) UE-27 nie ma wspólnego celu w ramach Protokołu z Kioto.

Uwaga: Malta i Cypr nie mają odrębnych celów z Kioto.

Jakie kraje wchodzą w skład UE-27?

UE-27: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Luksemburg, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.

Jakie kraje wchodzą w skład UE-15?

UE-15: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Holandia, Grecja, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy.

Linki:

Aby przejrzeć całość raportu, patrz:report

Aby przejrzeć często zadawane pytania, patrz:FAQ

Aby uzyskać dostęp do danych dotyczących GHG, patrz:EEA GHG data viewer: