Kontekst polityczny

Plan działań w zakresie technologii ekologicznych (ETAP) stanowi uzupełnienie podejścia regulacyjnego Komisji Europejskiej i bezpośrednio odnosi się do trzech wymiarów strategii lizbońskiej: wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i ochrony środowiska. Na podstawie ETAP, państwa członkowskie opracowały formalne, krajowe tzw. „mapy drogowe”, określające plany, działania i cele do osiągnięcia dotyczące technologii i innowacji ekologicznych.

Badania i rozwój stanowią ważny element strategii lizbońskiej, której celem jest „uczynienie Europy najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką opartą na wiedzy na świecie”. Oczekuje się, że również 7. program ramowy (7. PR) Unii Europejskiej na rzecz badań (2007–2013) odegra kluczową rolę w osiąganiu celów lizbońskich. Europejskie platformy technologiczne nadal będą ukierunkowywać 7. PR w stronę potrzeb przemysłu. Te dotyczą takich technologii, jak energia wiatrowa, ogniwa wodorowe, baterie fotowoltaiczne oraz bezemisyjne elektrownie na paliwa kopalne. Takie platformy będą miały ogromny wpływ na możliwości innowacyjne Europy w zakresie przekształcania wiedzy i innowacji w ekonomiczną wartość dodaną i osiągania równowagi ekologicznej.

Do rozwiązań bezemisyjnych Europa dąży, stawiając sobie wiele celów: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. o 20 % (w stosunku do poziomu z lat 90-tych XX w.); produkcja 20 % energii ze źródeł odnawialnych do 2020 r. oraz zwiększenie udziału biopaliw do 10 % w transporcie drogowym. Takie cele stwarzają znaczne możliwości wykorzystania nowych technologii w dziedzinie energetyki oraz zmiany przestarzałych regulacji energetycznych. W XXI wieku będziemy świadkami zastępowania sieci energetycznych nowymi, małymi, szerzej rozpowszechnionymi technologiami produkcji energii odnawialnej, mającymi zastosowanie na bardziej lokalnym poziomie, a nawet w pojedynczych gospodarstwach domowych.

Same technologie nie rozwiążą europejskich problemów ochrony środowiska. Do uzyskania wyraźnych ekonomicznych korzyści i widocznych efektów w środowisku konieczna jest kombinacja różnych metod, od środków legislacyjnych po działania dobrowolne. Regulacje, takie jak dyrektywa w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli, wykazały swoją skuteczność w zachęcaniu przemysłu i przedsiębiorstw w Europie do ograniczania odpadów i wprowadzania recyklingu poprzez promowanie zastosowania czystej technologii. Analogicznie, działania dobrowolne, takie jak system zarządzania i audytu środowiskowego (EMAS), powodują stałą poprawę wydajności środowiskowej działalności tysięcy europejskich branż i organizacji.