All official European Union website addresses are in the europa.eu domain.
See all EU institutions and bodiesZrób coś dla naszej planety, wydrukowuj tę stronę tylko w razie potrzeby. Nawet mała akcja może sprawić ogromną różnicę, gdy miliony ludzi to robią!
Article
Miasta są ośrodkami aktywności gospodarczej i społecznej. Mogą się rozwijać; mogą również podupadać. Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania zapewniającego wszystkim miastom zrównoważony rozwój. Należy zająć się różnymi aspektami życia miejskiego. Chodzi nie tylko o tworzenie terenów zielonych, przyciągnięcie innowacyjnych i „zielonych" przedsiębiorstw oraz zbudowanie sprawnego systemu transportu publicznego. Chodzi o spojrzenie na miasto jako całość, uwzględniając jakość życia jego mieszkańców.
Malmö jest miastem przemysłowym, liczącym około 300 tysięcy mieszkańców reprezentujących różne środowiska społeczne. Zabudowę miasta tworzą zarówno wieżowce zbudowane w latach 60. XX wieku, jak i domy jednorodzinne z ogrodami. Są też nowe dzielnice, w których staraliśmy się stworzyć miasto przyszłości – neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla (o zerowej emisji netto, ang. carbon neutral), o zwartej zabudowie, zielone.
Po zamknięciu dużej stoczni na początku lat 80. liczba mieszkańców miasta zaczęła spadać, głównie z powodu wysokiej stopy bezrobocia. Potrzeba było czasu, aby zastąpić ten negatywny wizerunek miasta czymś pozytywnym: wizją przyjemnego otoczenia, miasta będącego liderem w zakresie ochrony środowiska i świadomości ekologicznej, sprawiedliwego handlu, miasta, które jest zielone i czyste itp.
Malmö określiło swoje cele ogólne w zakresie ochrony środowiska w długoterminowym programie uzgodnionym miedzy przedstawicielami różnych opcji politycznych. Program ochrony środowiska stanowi, że do 2020 r. administracja miasta Malmö będzie miała neutralny wpływ na klimat, a do 2030 r. cała gmina będzie funkcjonować w 100% w oparciu o energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych. Cele te mają służyć zmniejszeniu zużycia energii w przeliczeniu na jednego mieszkańca, a także redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Program ochrony środowiska przewiduje również bardziej zrównoważone wykorzystanie zasobów, w tym wody, ziemi i różnorodności biologicznej w mieście oraz w jego okolicach. Naszym celem jest również stworzenie przyjemniejszego otoczenia dla wszystkich – innymi słowy, przyczynienie się do budowania miasta przyszłości.
Na podstawie programu ochrony środowiska władze Malmö przyjmują plany działań, w których określane są bardziej konkretne cele. Przykładowo, jednym z celów jest wykorzystanie 40% odpadów organicznych do produkcji biogazu do 2015 r. Realizacja takiego konkretnego celu wymaga podjęcia działań na różnych poziomach i etapach. Od gospodarstw domowych wymaga się, by segregowały coraz większą część swoich odpadów.
Organy odpowiedzialne za gospodarkę odpadami muszą przygotować się do odbioru zwiększonych ilości odpadów organicznych. I wreszcie, aby przekształcić rosnącą ilość odpadów organicznych w biogaz, potrzebujemy nowych elektrowni lub dodatkowych mocy przerobowych w istniejących instalacjach.
Niektóre cele, takie jak zwiększenie poziomu segregacji odpadów w gospodarstwach domowych, można osiągnąć przez kampanie informacyjne. Inne wymagają inwestycji w infrastrukturę, w tym floty pojazdów do zbiórki odpadów i budowę elektrowni.
Jak dowodzi ten przykład, jeden konkretny cel wymaga zaangażowania wielu podmiotów. Aby wprowadzić w życie nasze założenia, prowadzimy nieustający dialog ze społeczeństwem obywatelskim, instytucjami publicznymi i sektorem prywatnym. Wiele spośród naszych projektów otrzymuje finansowanie z UE.
Kluczowym elementem naszego programu ochrony środowiska jest to, co nazywamy „wspieraniem prawidłowych zachowań". Musimy zaoferować mieszkańcom możliwości wyboru bardziej zrównoważonych rozwiązań alternatywnych, na przykład ułatwiając korzystanie z transportu publicznego i usprawniając gospodarkę odpadami.
By zmienić zachowania społeczne niezbędna jest wiedza. Nasze podejście opiera się na umożliwieniu mieszkańcom podejmowania świadomych decyzji. Co oznacza ich decyzja o skorzystaniu z samochodu dla jakości powietrza i ruchu w mieście i jakie są różnice pomiędzy tą opcją a przejazdem transportem publicznym?
Jednym z naszych celów jest przekształcenie miasta w społecznie zrównoważone, zapewnienie zwiększonej interakcji między osobami mieszkającymi w różnych częściach miasta. Polega to na stworzeniu mieszkańcom Malmö przestrzeni i możliwości wspólnego spędzania czasu, na przykład na terenach zielonych lub podczas festiwali. Pomaga to w promowaniu pozytywnego wizerunku miasta i poprawie środowiska życia.
(c) Daniel Skog
Każde miasto zaczyna się swoje działania w innym punkcie. Wszystko zależy od istniejącej infrastruktury, priorytetów i celów politycznych. Malmö ma przewagę nad większością miast europejskich. Tę przyszłościową wizję realizujemy od lat 90. XX wieku. W rezultacie części miasta zostały zaplanowane i skonstruowane z uwzględnieniem tej wizji.
Mówimy o bardzo konkretnych projektach i konkretnych problemach i lepiej rozumiemy, co trzeba zrobić. W tym sensie jesteśmy jednymi z liderów w Europie.
W dzielnicach, w których program jest realizowany od 15 lat, możemy już obserwować jego specyficzną dynamikę. Realizacja niektórych projektów, takich jak segregacja odpadów i recykling, może zająć od 5 do 10 lat, ale aby zmienić społeczne nastawienie, czasami potrzeba całego pokolenia. Inne zmiany, w tym modernizacje istniejących budynków, mogą potrwać nawet dłużej.
Zmiany z pewnością następują małymi krokami. Władze publiczne odgrywają niewątpliwą rolę w ułatwianiu tego procesu, nie tylko poprzez zapewnienie niezbędnych podstaw, ale także dając odpowiedni przykład.
Moim zdaniem największym wyzwaniem jest planowanie długoterminowe; innymi słowy, odejście od planowania krótko- i średnioterminowego. Politycy wybierani są na czteroletnią lub pięcioletnią kadencję, a ich priorytety polityczne mogą zmienić się po wyborach lub w trakcie kadencji. To samo dotyczy przedsiębiorstw. Decyzja inwestycyjna zależy od tego, ile i kiedy można na niej zarobić. Jak wspomniałem wcześniej, budując „zielone" miasta musimy spojrzeć na wiele różnych aspektów.
Trzeba zaplanować i przygotować się na działania, których efekty sięgają poza ramy naszych 5- i 10-letnich planów. Na przykład, budynki konstruowane w tej chwili mogą być nadal w użyciu w 2100 r. Czy projektując budynki, uwzględniamy ich przyszłe potrzeby energetyczne i sposoby wykorzystania? Musimy mieć wizję, a zarazem zachować elastyczność. Być może na te pytania nie ma jeszcze pełnej odpowiedzi, ale z pewnością warto się nad nimi zastanowić.
Roland Zinkernagel
Roland Zinkernagel pracuje w Dziale ochrony środowiska Urzędu Miasta Malmö.
For references, please go to https://www.eea.europa.eu/pl/sygna142y/sygnaly-2014/wywiad/jak-uczynic-miasta-201ezielonymi201d or scan the QR code.
PDF generated on 2023-03-29 10:17
Engineered by: Zespół Witryny EEA
Software updated on 12 March 2023 21:56 from version 23.1.28
Software version: EEA Plone KGS 23.3.11
Akcje Dokumentu
Podziel się z innymi