Article

Czy to ma sens z biznesowego punktu widzenia?

Zmień język:

Ta strona internetowa ma ograniczoną funkcjonalność przy wyłączonym javascript. Upewnij się, czy JavaScript jest włączony w twojej przeglądarce.

Article Opublikowane 2012-06-04 Ostatnio modyfikowane 2023-03-17

Photo: © Stockbyte

Topics: Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady

Wiele przedsiębiorstw, zarówno małych firm, jak i wielonarodowych korporacji, poszukuje sposobów utrzymania lub zwiększenia swojego udziału w rynku. W czasach ostrej globalnej konkurencji dążenie do zrównoważoności oznacza o wiele więcej niż zmianę wizerunku firmy na bardziej „ekologiczny” i obniżenie kosztów produkcji. Może też oznaczać nowe rodzaje działalności.

Prawdopodobnie najazd wielkich małp nie był wymieniany wśród największych zagrożeń biznesowych dla firmy Unilever, ale naprawdę się zdarzył. W dniu 21 kwietnia 2008 r. na siedzibę Unilever w Londynie oraz obiekty firmy w Merseyside, Rzymie i Rotterdamie przypuścili atak aktywiści Greenpeace przebrani za orangutany. Protestowali w ten sposób przeciwko szkodom wyrządzonym w indonezyjskich tropikalnych lasach deszczowych w wyniku produkcji oleju palmowego stosowanego w wielu produktach wytwarzanych przez Unilever. Wkrótce po najeździe przedsiębiorstwo ogłosiło, że do 2015 r. całość oleju palmowego będzie pochodziła ze zrównoważonych źródeł. Następnie przedstawiło plan biznesowy przewidujący wprowadzenie zrównoważoności do zasadniczych elementów swoich praktyk.

Różne przyczyny mogą skłonić wielonarodowe przedsiębiorstwo do przyjęcia bardziej zrównoważonych praktyk. Mogą one mieć związek z wizerunkiem firmy lub wizerunkiem jej marek. Zrównoważoności mogą też domagać się inwestorzy firmy, wzbraniający się przed inwestowaniem swoich pieniędzy w przedsiębiorstwa niezainteresowane kwestią zagrożeń powodowanych przez zmiany w środowisku lub odnoszeniem korzyści z innowacji ekologicznych.

Jak to ujmuje Karen Hamilton, wiceprezes Unilever ds. zrównoważoności: „Nie dostrzegamy sprzeczności między wzrostem a zrównoważonym charakterem. W rzeczywistości domaga się go coraz większa liczba naszych konsumentów”.

Lub całkiem po prostu wprowadzenie zrównoważonych praktyk ma sens z biznesowego punktu widzenia. Przedsiębiorstwa mogą zyskać przewagę konkurencyjną i zwiększyć udział w rynku. Dla innowacyjnych ekologicznych przedsiębiorców działanie to może ponadto oznaczać nowe możliwości biznesowe w reakcji na wzrastający popyt na „zielone” produkty.

Karen dodaje: „Zrównoważoność pociąga za sobą oszczędność kosztów. Jeżeli uda nam się ograniczyć opakowania, możemy obniżyć zużycie energii w fabryce i w ten sposób zaoszczędzić pieniądze oraz podnieść rentowność”.

Skąd brać pomysły

Gdy tylko wielonarodowe przedsiębiorstwa zaczynają wprowadzać bardziej ekologiczne praktyki, rozmiary tych firm sprawiają, że na poziomie lokalnym sytuacja zaczyna ulegać poprawie. Często wzywają inne duże przedsiębiorstwa do pójścia w ich ślady. Światowa Rada Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (World Business Council for Sustainable Development), założona w przeddzień Szczytu w Rio w 1992 r. z myślą o udzieleniu głosu sektorowi przedsiębiorstw, stanowi platformę mającą na celu propagowanie zrównoważoności w tym sektorze.

Raport Rady „Wizja 2050”, opracowany wspólnie z najwybitniejszymi prezesami firm i ekspertami, wytycza niezbędne działania, jakie należy podjąć w następnych dziesięcioleciach w sektorze przedsiębiorstw w celu osiągnięcia globalnej zrównoważoności. Innymi słowy, jest to wezwanie do osiągania zrównoważonego charakteru od wewnątrz.

Najważniejsze określone przez Radę „działania obowiązkowe” odzwierciedlają wiele z celów postawionych przez decydentów: uwzględnienie w cenach rynkowych kosztów szkód dla środowiska; znalezienie skutecznych metod wytwarzania większej ilości żywności bez zwiększania powierzchni gruntów i zużycia wody; wstrzymanie procesu wylesiania; ograniczenie światowej emisji dwutlenku węgla przez przestawienie się na korzystanie ze źródeł energii przyjaznych dla środowiska; oraz efektywne wykorzystywanie energii w każdej dziedzinie, w tym w sektorze transportu.

Carbon Disclosure Project (CDP) to kolejna inicjatywa na rzecz propagowania zrównoważoności w sektorze przedsiębiorstw. Jest to organizacja nienastawiona na zysk, dążąca do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zużycia wody w przedsiębiorstwach i w miastach. Organizacja wspiera inwestorów w ocenie zagrożeń biznesowych związanych ze środowiskiem, takich jak zmiany klimatu, niedostatek wody, powodzie i zanieczyszczenie lub po prostu niedobór surowców. Szczególnie w sytuacji obecnego kryzysu finansowego to inwestorzy w znacznej mierze decydują, które przedsiębiorstwa przetrwają.

Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania

Pozostaje jednak pytanie: w jaki sposób przedsiębiorstwo może przełożyć zrównoważoność na zarządzanie biznesowe? Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, ale dostępne są liczne porady i formy wsparcia.

Platformy zrównoważonego biznesu, takie jak Światowa Rada Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju i Carbon Disclosure Project, zapewniają wytyczne przedsiębiorstwom, które dążą do zajęcia czołowej pozycji. Opracowano też bardziej ukierunkowane zalecenia, takie jak Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, załączone do Deklaracji OECD w sprawie inwestycji międzynarodowych oraz przedsiębiorstw wielonarodowych. Publikacje te zawierają dobrowolne zasady i normy dotyczące odpowiedzialnej postawy przedsiębiorstw, przeznaczone dla korporacji wielonarodowych działających w krajach uczestniczących w Deklaracji.

Większość z istniejących programów ma jednak charakter dobrowolny i jest zazwyczaj ujęta w szerszym kontekście społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.

W różnych przedsiębiorstwach nie tylko najwyżsi rangą dyrektorzy sterują przemianami w kierunku zrównoważonych praktyk. Rządy i organy władzy publicznej zazwyczaj wspierają przedsiębiorstwa przez zapewnienie równych szans i wprowadzanie zachęt. Kostiumy orangutanów nie zawsze są konieczne, ale konsumenci i społeczeństwo obywatelskie też mogą wysłać wyraźny sygnał sektorowi prywatnemu, wskazując na istniejące zainteresowanie produktami przyjaznymi dla środowiska.

Potwierdza to Karen: „Z pewnością rządy i społeczeństwo obywatelskie muszą ze sobą współpracować. Przedsiębiorstwa mogą w szczególności poprawić sytuację w transgranicznych łańcuchach dostaw oraz oczywiście w skali odpowiadającej zakresowi ich konsumentów”.