volgende
vorige
items

Milieuthema's

Taal wijzigen:
Pagina Laatst gewijzigd 03-07-2018
Vind alle producten en informatie van het EMA door te bladeren door de milieuonderwerpen.

Wat gebeurt er?
Milieuproblemen

Waarom gebeurt het?
Sectoren en activiteiten

Milieu in verschillende regio's en specifieke gebieden

Gerelateerd aan alle milieuproblemen en sectoren

   Themes start image

Gerelateerde inhoud

Zie ook

Map Transport Transport is verantwoordelijk voor ongeveer een derde van het totale energieverbruik in de EMA-lidstaten en voor meer dan een vijfde van de uitstoot van broeikasgassen. Het is ook voor een groot deel verantwoordelijk voor luchtvervuiling en geluidshinder in stedelijke gebieden. Transport beïnvloedt bovendien in sterke mate het landschap omdat het natuurlijke gebieden opdeelt in kleine stukken land, wat ernstige gevolgen heeft voor dieren en planten.
Map Landgebruik Europa is een van de continenten waar land het meest intensief wordt gebruikt en heeft het hoogste percentage landoppervlak dat wordt gebruikt voor vestiging, productiesystemen (inclusief land- en bosbouw) en infrastructuur. Land is een eindige bron: de manier waarop het wordt gebruikt, vormt een van de voornaamste oorzaken van milieuverandering, met aanzienlijke gevolgen voor zowel de levenskwaliteit en ecosystemen als het beheer van de infrastructuur.
Map Luchtvervuiling Luchtverontreiniging is schadelijk voor de menselijke gezondheid en het milieu. In Europa is de uitstoot van vele luchtverontreinigende stoffen de afgelopen decennia aanzienlijk afgenomen, waardoor de luchtkwaliteit in de regio is verbeterd. Toch zijn de concentraties luchtvervuilende stoffen nog altijd te hoog en houden problemen met de luchtkwaliteit aan. Een aanzienlijk deel van de Europese bevolking woont in gebieden, met name steden, waar de luchtkwaliteitsnormen worden overschreden.
Map Biodiversiteit - Ecosystemen Onder biodiversiteit verstaan we de variatie aan ecosystemen (natuurlijk kapitaal), soorten en genen in de wereld of in een bepaalde habitat. Biodiversiteit is van essentieel belang voor het welzijn van de mens omdat zij diensten levert die onze economieën en samenlevingen in stand houden. Biodiversiteit is ook cruciaal voor ecosysteemdiensten (de diensten die de natuur levert), waaronder bestuiving, klimaatbeheersing, bescherming tegen overstromingen, bodemvruchtbaarheid en de productie van voedsel, brandstof, vezels en geneesmiddelen.
Map Landbouw Met agrariërs die bijna de helft van de landoppervlakte van de EU beheren, draagt de landbouwsector in belangrijke mate bij aan de druk op het Europese milieu. De afgelopen vijf decennia is de sector zowel door het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) van de Europese Unie, verantwoordelijk voor ongeveer de helft van het EU-budget, als door de toenemende globalisering van de wereldeconomie, aangemoedigd tot steeds verdere intensivering.
Map Industrie De milieuprestaties van de Europese industrie zijn in de afgelopen decennia verbeterd. Voor deze ontwikkeling zijn verschillende oorzaken aan te wijzen: strengere milieuwetgeving, verhoging van de energie-efficiëntie, een algemene tendens in de Europese industrie weg van bepaalde zware en sterker vervuilende productievormen en deelname van ondernemingen aan vrijwillige regelingen ter vermindering van hun milieu-impact.
Map Energie Energie biedt mensen persoonlijk comfort en mobiliteit en is essentieel voor het doen ontstaan van industriële, commerciële en maatschappelijke welvaart. Anderzijds vormen energieproductie en consumptie een enorme belasting voor het milieu in de vorm van uitstoot van broeikasgassen en luchtvervuilers, landgebruik, afvalproductie en olielozingen. Deze belasting draagt bij aan klimaatverandering, beschadigt natuurlijke ecosystemen en het door de mens gecreëerde milieu en heeft een negatief effect op de menselijke gezondheid.
Map
Archived
Stadsmilieu Europa is een Unie van steden; rond 75% van de bevolking van de EU heeft gekozen voor een woonplaats in de stedelijke ruimte. De verstedelijking heeft echter ook gevolgen buiten de grenzen van de stad. De Europese burgers houden er een stedelijke levensstijl op na en maken gebruik van stedelijke voorzieningen zoals culturele, onderwijs en gezondheidsdiensten. Steden zijn motoren van de Europese economie en liggen aan de basis van de Europese welvaart, maar zij zijn sterk afhankelijk van hulpbronnen uit omliggende gebieden om in de behoefte aan onder meer energie, water en voedsel te kunnen voorzien en om afval en emissies te kunnen verwerken.
Map Doeltreffendheid hulpbronnen en afval De wereldwijde milieuproblemen waar we nu mee te kampen hebben, zijn grotendeels het gevolg van menselijke overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen, waaronder (fossiele) brandstoffen, mineralen, water, land en biodiversiteit. Het is steeds duidelijker geworden dat het gangbare Europese model van economische ontwikkeling — gebaseerd op een hoog hulpbronnengebruik, afvalproductie en vervuiling — op de lange termijn niet houdbaar is. De Europese Unie (EU) is momenteel sterk afhankelijk van invoer en om aan onze behoefte aan hulpbronnen te kunnen voldoen, hebben we twee keer het landoppervlak van de EU nodig. Een groot deel van de hulpbronnen wordt slechts gedurende een korte periode gebruikt of gaat verloren voor de economie omdat ze worden gestort of gedowncycled (tijdens de terugwinning neemt de kwaliteit van de hulpbron af).
Map Water en het mariene milieu Al het leven op onze planeet, inclusief onze ecosystemen, maatschappij en economie, is afhankelijk van water. Mariene en zoetwaterecosystemen hebben vele essentiële functies: filteren, verdunnen en opslaan van water, voorkomen van overstromingen, handhaven van het klimaatevenwicht op lokaal en wereldwijd niveau, behouden van biodiversiteit
Map Bodem De bodem vormt de basis voor 90 % van alle levensmiddelen, diervoeder, vezels en brandstof en levert de grondstoffen voor een brede waaier van activiteiten, van tuinbouw tot de bouwsector. De bodem is tevens cruciaal voor de gezondheid van het ecosysteem: hij zuivert en reguleert water, is de motor achter de kringloop van voedingsstoffen en ondersteunt de biodiversiteit als reservoir voor genen en diersoorten. De bodem vormt een wereldwijde koolstofput, die een belangrijke rol speelt bij het mogelijk afremmen van de klimaatverandering en de gevolgen ervan. Bovendien is hij door het behoud van sporen uit het verleden een belangrijk onderdeel van ons cultureel erfgoed.
Map
Archived
Huishoudelijke consumptie Wie de consumptiepatronen van huishoudens bestudeert, bestudeert het gedrag van mensen. De consumptiepatronen in Europa zijn vandaag heel anders dan vijftig jaar geleden. Factoren die onze consumptie beïnvloeden, zijn onder meer stijgende inkomens, de mondialisering van de economie, technologische doorbraken (zoals het internet en de mobiele telefoon), kleiner wordende huishoudens, de vergrijzing, en gewoonten en culturen.
Map
Archived
Milieuscenario's Problemen zoals klimaatverandering, verloren gaan van biodiversiteit en gebruik van natuurlijke hulpbronnen hebben langetermijnimplicaties die langetermijnbeleidsoplossingen vereisen. Voor het nemen van geïnformeerde strategische besluiten is het nodig te anticiperen op wat in het verschiet ligt en doorlopende, opkomende en latente ontwikkelingen te onderkennen. Als we serieuze zaak willen maken van de duurzaamheid van Europa, moeten we verder kijken dan twee wetgevende periodes. Een langetermijnvisie vereist echter ruimdenkendheid: de belangrijkste uitdagingen waarmee Europa wordt geconfronteerd, kunnen in de loop der tijd aanzienlijk veranderen. Milieuscenario's, toekomstanalyses en andere soorten toekomstonderzoek helpen ons bij het omgaan met discontinuïteit en onzekerheden van toekomstige ontwikkelingen en bij het ontwikkelen van degelijk beleid dat de toets der tijd kan doorstaan.
Map
Archived
Bevolking en economie Het is al te eenvoudig een groeiende bevolking of economie gelijk te stellen aan milieuschade. De werkelijkheid is wat complexer, zoals blijkt uit de informatie in dit gedeelte.
Map Specifieke regio's Bepaalde Europese regio's, zoals de Arctische, Mediterrane en Baltische regio, hebben te maken met milieuproblemen die binnen de regio algemeen voorkomen maar die daarbuiten veel minder bekend zijn. Evenzo hebben bepaalde landschappen, zoals berggebieden en zeeën, in heel Europa te kampen met gelijksoortige problemen. In deze sectie zijn daarom rapporten bijeengebracht over milieukwesties (problemen, initiatieven, oplossingen en meer) die betrekking hebben op specifieke regio's en milieutypen.
Map
Archived
Natuurlijke hulpbronnen De natuurlijke hulpbronnen van de aarde zijn van vitaal belang voor overleving en ontwikkeling van de menselijke bevolking. Een aantal van deze hulpbronnen, zoals mineralen, soorten en habitats, zijn eindig; als ze eenmaal zijn uitgeput of vernietigd, zijn ze voor altijd verloren. Andere bronnen, zoals lucht, water en hout, zijn hernieuwbaar, hoewel we over het algemeen vertrouwen op de natuurlijke systemen van de aarde om ze voor ons te laten aangroeien, vernieuwen en zuiveren. Hoewel veel gevolgen van overexploitatie lokaal worden gevoeld, maken de groeiende wederzijdse afhankelijkheid van landen en de internationale handel in natuurlijke hulpbronnen het beheer ervan tot een mondiale kwestie.
Map
Archived
Visserij De Europese vissersvloot heeft een zorgwekkende overcapaciteit. Overbevissing kan ernstige gevolgen hebben voor het hele mariene milieu. Zo brengen bepaalde trawlvisserijtechnieken schade toe aan de zeer belangrijke zeebodemhabitat. Aan het andere einde van de voedselketen komen zeevogels, zeeleeuwen, walvissen en andere zeezoogdieren voedsel tekort.
Map Beperking van de klimaatverandering De klimaatverandering vindt nu al plaats: temperaturen stijgen, neerslagpatronen veranderen, gletsjers en sneeuw smelten en het wereldgemiddelde zeeniveau stijgt. Hoogstwaarschijnlijk wordt de opwarming grotendeels veroorzaakt door de waargenomen toename van concentraties broeikasgassen in de atmosfeer als gevolg van uitstoot die veroorzaakt wordt door menselijke activiteiten. Om de klimaatverandering te beperken moeten we deze uitstoot terugdringen of voorkomen.
Map Milieu en gezondheid Een schoon milieu is van essentieel belang voor de menselijke gezondheid en het menselijk welzijn. De interacties tussen het milieu en de menselijke gezondheid zijn echter bijzonder complex en moeilijk te beoordelen. Dit maakt toepassing van het preventieprincipe bijzonder nuttig. De meest bekende gevolgen voor de gezondheid zijn gerelateerd aan vervuiling van de omgevingslucht, slechte waterkwaliteit en een onvoldoende gezond leefmilieu. Over de invloed van gevaarlijke chemicaliën op de gezondheid is veel minder bekend. Geluid is een opkomend probleem voor het milieu en de gezondheid. Ook klimaatveranderingen, verdunning van de stratosferische ozonlaag, verlies van biodiversiteit en landdegradatie kunnen de menselijke gezondheid beïnvloeden.
Map Beleidsinstrumenten Beleid speelt een belangrijke rol bij het vaststellen en verbeteren van de toestand van ons milieu. Sinds in 1973 het eerste milieuactieprogramma werd aangenomen, zijn met het Europese milieubeleid grote vorderingen gemaakt. Inmiddels zijn er enkele honderden rechtshandelingen betreffende milieukwesties vastgesteld. Milieubeleidsevaluatie helpt te bepalen hoe en welk beleid werkt, en in hoeverre dit beleid kan bijdragen aan ‘goed leven, binnen de grenzen van onze planeet’.
Map
Archived
Milieutechnologie Europa is een wereldleider in eco-efficiënte technologieën. De eco-industrieën van de EU, waarin meer dan twee miljoen mensen werkzaam zijn, omvatten een derde van de wereldmarkt en groeien met ongeveer 5% per jaar. Exploitatie van deze mogelijkheden kent echter nog altijd substantiële belemmeringen, met name in de vorm van milieuschadelijke subsidies en het ontbreken van financiële incentives voor eco-innovatie. De verschuiving in de richting van een duurzaam, emissieloos economisch tijdperk voor het hele continent steunt op een combinatie van acties waarbij alle delen van de maatschappij betrokken zijn: van overheden tot wetenschappers, ondernemingen en individuele burgers.

Permalinks

Geographic coverage

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/nl/themes/environmental-themes or scan the QR code.

PDF generated on 27-01-2023 10:19

EEA Page URL QR
Documentacties
The EEA is an agency of the European Union

Engineered by: EEA-webteam

Software updated on 17 January 2023 16:52 from version 22.11.30

Software version: EEA Plone KGS 23.1.17

Code voor ontwikkelaars

Systems Status

Juridische kennisgeving

Creative commons license

CMS login