Article

Een portret van wereldwijde aerosolen

Taal wijzigen:

Deze website heeft een beperkte functionaliteit wanneer javascript uitgeschakeld is. Zorg ervoor dat javascript is ingeschakeld in uw browser.

Article Gepubliceerd 03-05-2013 Laatst gewijzigd 21-03-2023

Photo: © William Putman, NASA/Goddard

Topics: Luchtvervuiling

'Afrikaans stof' uit de Sahara is een van de natuurlijke bronnen van atmosferische deeltjes. Extreem droge en warme omstandigheden in de Sahara veroorzaken turbulentie, waardoor opvliegend stof vier tot vijf kilometer de hoogte in kan stijgen. Het stof kan weken en zelfs maandenlang op deze hoogte verblijven en wordt vaak over Europa geblazen.

Zeenevel is een andere bron van fijnstofdeeltjes. In bepaalde kustgebieden is het verantwoordelijk voor maximaal 80% van de deeltjes in de lucht. Zeenevel bestaat vooral uit zout dat door harde windstoten in de lucht wordt gezweept.

Ook vulkaanuitbarstingen, bijvoorbeeld in IJsland of de Middellandse Zee, kunnen zorgen voor een tijdelijke piek van fijnstofdeeltjes in de lucht boven Europa.

In Europa verbrandt elk jaar gemiddeld bijna 600 000 hectare bos en heide. Dat is ruwweg 2,5 keer de omvang van Luxemburg. Deze branden zijn een belangrijke oorzaak van luchtvervuiling. Negen van de tien bos- en heidebranden worden direct of indirect door de mens veroorzaakt (bijvoorbeeld door brandstichting, het weggooien van smeulende sigarettenpeuken, kampvuren of het verbranden van oogstresten door boeren).

Een simulatie van de NASA van atmosferische deeltjes en hun bewegingen

Stof (rood) wordt vanaf het aardoppervlak omhoog gevoerd, zeezout (blauw) wervelt binnen cyclonen, rook (groen) stijgt op uit branden en zwaveldeeltjes (wit) worden uitgestoten door vulkanen en komen vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen.

Dit portret van wereldwijdeaerosolen is gemaakt met een GEOS-5-simulatie met een resolutie van 10 kilometer. Bron foto: William Putman, NASA/Goddard; www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/