Over beleidsinstrumenten

Deze website heeft een beperkte functionaliteit wanneer javascript uitgeschakeld is. Zorg ervoor dat javascript is ingeschakeld in uw browser.

Pagina Laatst gewijzigd 21-04-2016

Topics: Beleidsinstrumenten Beleidsinstrumenten

This page was archived on 19-11-2015 with reason: Content is outdated

Beleid heeft een belangrijke invloed op de toestand van ons milieu. De EU heeft 35 jaar ervaring met het maken van milieubeleid. In die tijd zijn ruim 200 wettelijke bepalingen ingesteld en zijn strategische routes uitgezet. Het beleid was in eerste instantie gericht op de regulering van technische normen. Het spectrum aan beleidsinstrumenten is geleidelijk aan verruimd, omdat één enkel universeel beleidshulpmiddel geen oplossing kan bieden voor alle problemen. Het Zesde Milieuactieprogramma van de EU staat een mix van instrumenten voor: wettelijke vereisten ('bestuurs- en controlemaatregelen'), technologieoverdracht, marktinstrumenten, onderzoek, milieuaansprakelijkheidsvoorzieningen, openbare groenvoorziening en vrijwillige programma's en overeenkomsten. De EMA-onderzoeken naar de effectiviteit van beleid tonen aan dat het institutionele kader net zo belangrijk kan zijn als de vormgeving van het beleid zelf.

Beleidsinstrumenten

Menu

Het pakket milieuwetten van de EU wordt gezien als een van de krachtigste ter wereld. Het werkt... als het volledig wordt ingevoerd en naleving wordt afgedwongen. Zonder deze wetten zou ons milieu er heel anders uit zien. Wij hebben ons water en onze lucht gezuiverd, een aantal stoffen die de ozonlaag verdunnen uitgefaseerd en de afvalrecycling verdubbeld. Onze auto's zijn minder vervuilend; zonder de verbeteringen van de afgelopen 20 jaar door gebruik van driewegkatalysatoren zou de uitstoot in sommige gevallen tien keer hoger zijn dan momenteel het geval is.

De EU-strategie voor duurzame ontwikkeling voorziet tegenwoordig in het overkoepelende raamwerk voor de lange termijn, waarbij geprobeerd wordt synergieën te vormen tussen economische, sociale en milieudoelstellingen. Het EU-verdrag vereist dat milieubescherming wordt opgenomen in de definitie en implementatie van elk Gemeenschapsbeleid, zoals energie, landbouw en transport. Deze'milieu-integratie' helpt problemen te voorkomen bij de bron en voorkomt dat ze uitsluitend achteraf kunnen worden opgelost.

De EU werkt aan een meer geïntegreerde benadering van beleidsvorming en laat zich daarbij leiden door de principes van iimpactbeoordeling en betere regulering. Dit omvat ook aanbevelingen voor verbetering van de publieke participatie in de interactie tussen wetenschap, technologie en maatschappij; voorwaarden voor het kunnen toepassen van het preventieprincipe.

Marktinstrumenten als verhandelbare rechten voor verontreinigende stoffen en milieubelastingen komen steeds hoger op de EU-agenda te staan. Het doel is de milieu- en gezondheidskosten van economische activiteiten op te nemen in de marktprijs en kosten te verbinden aan het gebruik van natuurlijke hulpbronnen als lucht, water en bodem. Recente voorbeelden zijn het EU-programma voor verhandelbare emissierechten en de harmonisatie van milieubelastingen, zoals de Richtlijn inzake de belasting van energieproducten en de Eurovignet-richtlijn voor vrachtvervoer. Het afschaffen van milieuschadelijke subsidies is ook een prioriteit. Het Groenboek over het gebruik van marktinstrumenten voor milieu- en energiegerelateerde beleidsdoeleinden van 2007 brengt opnieuw het idee naar voren van een herziening van het milieubelastingstelsel, d.w.z. een verschuiving van arbeidsbelastingen naar milieugerelateerde belastingen.

''Waar het socialisme de economische waarheid niet sprak, spreekt het kapitalisme de ecologische waarheid niet" (Lester Brown, Fortune Brainstorm Conference, 2006).