li jmiss
preċedenti
punti

Article

Ritratt ta’ aerosols globali

Biddel il-lingwa
Article Ippubblikat 29 Jul 2013 Mibdul l-aħħar 11 May 2021
Photo: © William Putman, NASA/Goddard
“Trab tal-Afrika” mis-Saħara huwa wieħed mis-sorsi naturali ta’ materja partikulata fl-ajru. Kondizzjonijiet estremament niexfa u sħan fis-Saħara joħolqu turbolenza, li tista’ tgħolli t-trab ’il fuq sa għoli ta’ 4-5 km. Il-partikuli jistgħu jibqgħu f’dan l-għoli għal ġimgħat jew xhur, u ħafna drabi jittajru mal-Ewropa.

Raxx tal-baħar huwa wkoll sors ta’ materja partikulata, u jista’ jikkontribwixxi għal mhux aktar minn 80 % ta’ livelli ta’ partikuli fl-ajru f’ċerti żoni kostali. Jikkonsisti l-aktar f’melħ, mitfugħ fl-ajru minn irjieħ qawwija.

Żbruffar volkaniku, pereżempju fl-Islanda jew fil-Mediterran, jista’ jipproduċi wkoll livelli għoljin temporanji ta’ materja partikulata fl-ajru fl-Ewropa.  

Nirien forestali u ta’ bwar fl-Ewropa jaħarqu medja ta’ kważi 600,000 ettaru (bejn wieħed u ieħor 2.5 darbiet id-daqs tal-Lussemburgu) kull sena u huma sors sinifikanti ta' tniġġis tal-arja. Sfortunatament, disa’ minn kull għaxar nirien huwa mifhum li huma kkawżati direttament jew indirettament minn bnedmin, pereżempju bi ħruq, sigaretti mormija, campfires, jew bdiewa li jaħarqu residwi tal-għelejjel wara l-ħsad.

Simulazzjoni ta’ partikuli atmosferiċi u l-movimenti tagħhom min-NASA

Trab (aħmar) jintrefa’ mis-superfiċi; melħ tal-baħar (blu) idur ġewwa ċikluni; duħħan (aħdar) jirriżulta minn nirien; u partikuli tas-sulfat (bojod) inixxu minn vulkani u emissjonijiet ta’ fjuwils fossili.  

Dan ir-ritratt ta’ aerosols globali kien prodott minn simulazzjoni GEOS-5 f’riżoluzzjoni ta’ 10-kilometri. Krediti tal-immaġni: William Putman, NASA/Goddard; www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/

Permalinks

Geographic coverage

For references, please go to https://www.eea.europa.eu/mt/sinjali/signals-2013/mill-qrib/ritratt-ta2019-aerosols-globali or scan the QR code.

PDF generated on 30 Jul 2021, 07:54 PM

EEA Page URL QR

Topics

Tags

Filed under:
Filed under: air quality, air pollution
Dokument ta’ Azzjonijiet
The EEA is an agency of the European Union

Engineered by: Tim tal-Web tal-EEA

Software updated on 27 July 2021 14:32 from version 21.7.15

Software version: EEA Plone KGS 21.7.27

Kodiċi għall-iżviluppaturi

Systems Status

Avviż legali

Creative commons license

CMS Login