All official European Union website addresses are in the europa.eu domain.
See all EU institutions and bodiesGħin lill-pjaneta tagħna, ipprintja din il-paġna biss jekk ikollok bżonnha. Anke azzjoni żgħira tista’ tagħmel differenza enormi meta jagħmluha miljuni ta’ persuni!
L-art u l-ħamrija huma essenzjali għas-sistemi naturali u għas-soċjetà umana, iżda l-attivitajiet tal-bniedem jheddu l-funzjonament tar-riżorsi globali tal-art, fosthom il-ħamrija. Għaliex qiegħed jiġri dan? X'qiegħda tagħmel l-Ewropa biex twaqqfu? L-2015 hija s-Sena Internazzjonali tal-Ħamrija, u għalhekk qegħdin nagħmlu dawn il-mistoqsijiet lil Geertrui Louwagie, maniġer tal-proġett għall-valutazzjonijiet u għar-rapportar dwar il-ħamrija fl-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent.
Infrastruttura ekoloġika toffri soluzzjonijiet attraenti għal kwistjonijiet ambjentali, soċjali u ekonomiċi, u għalhekk trid tiġi kompletament integrata tul oqsma ta' politika differenti. Hekk kif l-EEA qiegħda tipprepara biex tippubblika rapport dwar ir-rwol tal-infrastruttura ekoloġika biex ittaffi l-impatti ta' perikli naturali relatati mat-tibdil fil-klima u fit-temp, tkellimna mal-awtur ewlieni tiegħu, Gorm Dige, il-maniġer tal-proġett għall-ambjent territorjali, il-politika u l-analiżi ekonomika.
Bit-tkabbir fil-popolazzjoni, l-urbanizzazzjoni u l-iżvilupp ekonomiku, id-domanda għall-ilma ħelu f’żoni urbani qiegħda tiżdied fl-Ewropa. Fl-istess ħin, it-tibdil fil-klima u t-tniġġis qegħdin jaffettwaw ukoll id-disponibbiltà tal-ilma għal residenti tal-ibliet. Kif jistgħu l-ibliet fl-Ewropa jkomplu jipprovdu ilma ħelu nadif għar-residenti tagħhom?
L-ikel huwa bżonn u jeħtieġ li jkollna ilma ħelu, nadif, biex nipproduċu l-ikel tagħna. Bid-domanda dejjem tiżdied mill-attivitajiet tal-bniedem fuq naħa, u t-tibdil fil-klima fuq in-naħa l-oħra, ħafna reġjuni speċjalment fin-nofsinhar isibuha diffiċli biex isibu biżżejjed ilma ħelu għall-ħtiġijiet tagħhom. Kif nistgħu inkomplu nkabbru l-ikel mingħajr ma nħallu n-natura bil-għatx għall-ilma ħelu, nadif? Użu aktar effiċjenti tal-ilma fl-agrikoltura jkun ċertament ta’ għajnuna.
Il-bijodiversità – ‘l-ekosistema’ li hija s-sostenn tal-ħajja tagħna
L-agrikoltura timponi piż tqil li dejjem qed ikompli jikber fuq ir-riżorsi tal-ilma tal-Ewropa, li jfisser theddida ta’ nuqqas ta’ ilma u ħsara għall-ekosistemi. Biex jaslu għal użu sostenibbli tal-ilma, il-bdiewa għandhom jingħataw il-inċentivi ta’ prezzijiet, il-pariri u l-għajnuna xierqa.
'L‑ilma tagħna jinqata’ darba jew darbtejn fix‑xahar, xi kultant iktar’ jirrakkonta Barış Tekin mill‑appartament tiegħu f’Beşiktaş, distrett storiku f’Istanbul, fejn huwa jgħix ma’ martu u binthom. 'Aħna għandna madwar 50 litru ilma fil‑fliexken ġewwa l‑appartament għall‑ħasil u t‑tindif, għal dak li jista’ jinqala’. Jekk l‑ilma jkun ilu maqtugħ għal ħin tassew twil ħafna mmorru fil‑post ta’ missieri jew għand il‑ġenituri tal‑mara' ikompli Barış, professur tal‑ekonomija fl‑Università ta’ Marmara.
Il‑ġardinaġġ huwa wieħed mill‑interessi tiegħek? Jekk iva u tgħix fl‑Ewropa ċentrali jew tat‑Tramuntana, il‑'bugħarwien qattiel' huwa probabbilment wieħed mill‑għedewwa personali tiegħek. Il‑bugħarwien, li jattakka mingħajr heda l‑pjanti tal‑ħwawar u l‑ħxejjex, jidher li huwa immuni kontra l‑miżuri ta’ kontroll.
Ħrafa ta’ sajjied Fil‑lejl tas‑6 ta’ Ottubru 1986 sajjieda tal‑awwisti mill‑belt żgħira ta’ Gilleleje, fit‑tramuntana ta’ Kopenħagen, li kienu qiegħdin jistadu fil‑Baħar ta’ Kattegat, sabu x‑xbieki tagħhom mimlijin sax‑xfar bl‑awwisti Norveġiżi. Ħafna mil‑annimali kienu mejtin jew qed imutu. Daqs nofshom kienu ta’ lewn stramb.
Kull xitwa il‑gradi tal‑famużi Ġonna ta’ Tivoli ta’ Kopenħagen, park ta’ divertiment dinji antik fil‑qalba tal‑belt, jinfetħu sabiex jimmarkaw uffiċjalment il‑bidu tal‑perjodu mtawwal tal‑Milied. Madankollu, f’Diċembru li ġej, huwa probabbli li d‑dwal iteptpu ta' Tivoli sejrin jiġu misbuqa mill‑COP 15 — l‑aktar laqgħa globali importanti dwar il‑bidla fil‑klima li qatt saret — hekk kif eluf ta’ diplomatiċi, politiċi, negozjanti, ambjentalisti u esperti dwar il‑klima minn madwar id‑dinja jinġabru fil‑kapitali Daniża.
* Il‑personaġġi f’din l‑istorja huma fittizji. Madankollu d‑dejta hija reali. L‑istorja ġrat fis‑27 ta’ Lulju 2008 meta nħarġet twissija dwar il‑kwalità tal‑arja fi Brussell
Skart mingħajr fruntieri: Zhang Guofu, 35, jaqla’ EUR 700 fix‑xahar, paga enormi għal min jgħix fil‑provinċja Ċiniża, billi jifred iż‑żibel li jinkludi boroż tax‑xirjiet minn katina tas‑supermarkets Brittanika u DVDs bil‑lingwa Ingliża. Il‑verità hi li skart mitfugħ f’barmil taż‑żibel f’Londra, jista’ faċilment isib ruħu sa 5 000 mil ’il bogħod f’fabbrika tar‑riċiklaġġ fid‑delta tax‑Xmara tal‑Perli fiċ‑Ċina.
Il‑bijoenerġija mhijiex ġdida. Għal eluf ta’ snin, in‑nies kienu jaħarqu l‑injam. Ir‑rivoluzzjoni industrijali f’nofs is‑snin tal‑1800 ġabet fuq quddiem dawk li huma magħrufin bħala 'fjuwils fossili', prinċipalment il‑faħam u ż‑żejt. Madankollu, il‑fjuwils fossili qegħdin kull ma jmur isiru iktar diffiċli biex jinstabu u jiġu estratti, iqumu aktar flus, u suġġetti għal diskussjoni politika mqanqla.
For references, please go to https://www.eea.europa.eu/mt/articles/all-articles or scan the QR code.
PDF generated on 13 Oct 2024, 03:31 PM
Engineered by: Tim tal-Web tal-EEA
Software updated on 26 September 2023 08:13 from version 23.8.18
Software version: EEA Plone KGS 23.9.14