Article

Απόβλητα στη Γροιλανδία

Αλλαγή γλώσσας

Αυτή η ιστοσελίδα έχει περιορισμένη λειτουργικότητα με απενεργοποιημένο javascript . Παρακαλώ βεβαιωθείτε ότι είναι ενεργοποιημένο το javascript στο browser .

Article Δημοσίευση 04/06/2012 Τελευταία τροποποίηση : 17/03/2023

Photo: © EEA/Ace&Ace

Topics: Αποδοτική χρήση των πόρων και απόβλητα

Όπου κι αν ζούμε, είτε σε πυκνοκατοικημένες πόλεις είτε σε απομακρυσμένους οικισμούς, παράγουμε απόβλητα. Περισσεύματα τροφίμων, ηλεκτρονικά απόβλητα, μπαταρίες, χαρτί, πλαστικά μπουκάλια, ρούχα, παλιά έπιπλα —όλα κάποια στιγμή πρέπει να διατεθούν. Κάποια επαναχρησιμοποιούνται ή ανακυκλώνονται, ενώ άλλα αποτεφρώνονται για σκοπούς παραγωγής ενέργειας ή αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής. Δεν υπάρχει μοναδική μέθοδος για τη διαχείριση αποβλήτων που να ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις. Ο τρόπος που επιλέγουμε πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές περιστάσεις. Εξάλλου, το θέμα των αποβλήτων τίθεται αρχικά σε τοπικό επίπεδο. Δεδομένης της χαμηλής πυκνότητας του πληθυσμού, των μεγάλων αποστάσεων μεταξύ οικισμών και της έλλειψης οδικών υποδομών, η κυβέρνηση της Γροιλανδίας προσεγγίζει το θέμα των αποβλήτων της χώρας με τον τρόπο που ακολουθεί.

Συνέντευξη με τον Per Ravn Hermansen

Ο Per Ravn Hermansen ζει στο Nuuk, την πρωτεύουσα της Γροιλανδίας. Έφυγε από τη Δανία για να εργαστεί στη διαχείριση αποβλήτων του Υπουργείου Εσωτερικών, Φύσης και Περιβάλλοντος της Γροιλανδίας.

Πώς είναι η ζωή στη Γροιλανδία;

«Η ζωή στο Nuuk δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τη ζωή σε οποιαδήποτε άλλη μικρή πόλη, μοιάζει αρκετά με τις μικρές πόλεις που συναντά κανείς στη Δανία. Υπάρχουν τα ίδια καταστήματα, οι ίδιες εγκαταστάσεις. Το Nuuk έχει περίπου 15 000 κατοίκους. Ενώ οι ομιλούμενες γλώσσες στο Nuuk είναι τα γροιλανδικά και τα δανικά, στους μικρότερους οικισμούς χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά η γροιλανδική.

Ζω εδώ από το 1999 και πιστεύω ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν παρόμοια προϊόντα με αυτά που καταναλώνονται στον υπόλοιπο κόσμο, όπως υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα. Επίσης, πιστεύω ότι ο κόσμος ευαισθητοποιείται περισσότερο σχετικά με το θέμα των αποβλήτων.»

Ποιο είναι το στοιχείο που κάνει το πρόβλημα των αποβλήτων στη Γροιλανδία μοναδικό;

«Η Γροιλανδία έχει περίπου 55 000 κατοίκους και, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, οι άνθρωποι παράγουν απόβλητα. Από πολλές απόψεις το «πρόβλημα» των αποβλήτων της Γροιλανδίας είναι αρκετά συνηθισμένο. Οι γροιλανδικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά παράγουν διαφόρων ειδών απόβλητα και πρέπει να τα διαχειριζόμαστε με τρόπο που δεν βλάπτει το περιβάλλον.

Από άλλες απόψεις, το πρόβλημα των αποβλήτων της Γροιλανδίας είναι μοναδικό λόγω του μεγέθους της, συγκεκριμένα των διάσπαρτων οικισμών της. Υπάρχουν έξι σχετικά μεγάλες πόλεις, ένδεκα μικρότερες πόλεις και περίπου 60 οικισμοί με πληθυσμό από 30 έως 300 κατοίκους που είναι διάσπαρτοι κατά μήκος της ακτής. Η πλειονότητα του πληθυσμού ζει στη δυτική ακτή, όμως υπάρχουν επίσης μικροί οικισμοί και πόλεις στην ανατολική ακτή.

Μόνον έξι πόλεις διαθέτουν μονάδες αποτέφρωσης, οι οποίες δεν επαρκούν ώστε να επιτύχουμε την περιβαλλοντικά αποδοτική επεξεργασία των αποτεφρώσιμων αποβλήτων. Επίσης, δεν υπάρχουν δρόμοι που να συνδέουν μεταξύ τους τις πόλεις και τους οικισμούς, γεγονός που σημαίνει ότι δεν είναι εύκολη η μεταφορά των αποβλήτων στις μονάδες αποτέφρωσης. Τα αγαθά μεταφέρονται κατά κύριο λόγο δια θαλάσσης.

Προς το παρόν, έχουμε μόνο μια γενική εικόνα του όγκου των δημοτικών αποβλήτων που παράγονται στη Γροιλανδία και πιστεύουμε ότι αυξάνεται. Οι μισοί οικισμοί διαθέτουν καμίνους αποτέφρωσης, όπως θα τους αποκαλούσα, ενώ στους υπόλοιπους πραγματοποιείται υπαίθρια αποτέφρωση ή υγειονομική ταφή.

Τελικά πιστεύω ότι όλα τα προβλήματα περί αποβλήτων έχουν πολλά κοινά στοιχεία, αλλά όλα είναι μοναδικά. Τα απόβλητα αποτελούν τοπικό θέμα με ευρύτερες προεκτάσεις. Οι λύσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη αυτόν τον διττό χαρακτήρα.»

Τι ισχύει για τα επικίνδυνα και τα ηλεκτρονικά απόβλητα;

«Οι εγκαταστάσεις στις μεγαλύτερες πόλεις αποσυναρμολογούν τα ηλεκτρονικά απόβλητα και μεταχειρίζονται τα επικίνδυνα απόβλητα, τα οποία στη συνέχεια αποθηκεύονται επιτόπου μέχρι να μεταφερθούν στη Δανία. Η Γροιλανδία εισάγει προϊόντα κάθε είδους, περιλαμβανομένων τροφίμων, ρουχισμού και αυτοκινήτων, τα οποία μεταφέρονται κατά κύριο λόγο από το Aalborg. Τα επικίνδυνα και τα ηλεκτρονικά απόβλητα φορτώνονται στα πλοία προς Δανία στο δρομολόγιο της επιστροφής.»

Τα τελευταία χρόνια οι πολυεθνικές εταιρείες εξόρυξης έχουν αρχίσει να αναζητούν ανεκμετάλλευτα αποθέματα πετρελαίου ή μεταλλευμάτων. Τι συμβαίνει με τα εξορυκτικά απόβλητα;

«Η Γροιλανδία εφαρμόζει την πολιτική της μοναδικής αρχής (one-door policy), η οποία επιτρέπει στις εταιρείες εξόρυξης να αποκτούν όλες τις απαραίτητες άδειες από την ίδια δημόσια αρχή. Αυτό σημαίνει ότι υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στο Υπουργείο Μεταλλευμάτων και Πετρελαίου, καλύπτοντας όλες τις πτυχές των δραστηριοτήτων τους, περιλαμβανομένων των αποβλήτων.

Σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων τους διεξάγεται μακριά από πόλεις και οικισμούς. Όσον αφορά τα αποτεφρώσιμα απόβλητα, οι εταιρείες μπορεί να συμφωνήσουν με τους τοπικούς δήμους για τη χρήση των μονάδων αποτέφρωσης. Αυτή η επιπλέον ζήτηση για αποτέφρωση ασκεί πρόσθετες πιέσεις στην τοπική ικανότητα αποτέφρωσης.»

Πώς προσεγγίζετε αυτό το πρόβλημα;

«Προς το παρόν, μία από τις διαθέσιμες επιλογές αφορά την κατασκευή περιφερειακών μονάδων αποτέφρωσης και μεταφοράς των αποβλήτων. Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων σε κάθε πόλη. Επίσης εξετάζουμε την παραγωγή θερμότητας, τη θέρμανση των νοικοκυριών από την αποτέφρωση αποβλήτων.

Στις μικρότερες πόλεις έχουμε αρχίσει να δημιουργούμε εγκαταστάσεις για την αποσυναρμολόγηση των ηλεκτρονικών αποβλήτων και τη μεταχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Για τους μικρούς οικισμούς, τοποθετούμε κάδους για τα ηλεκτρονικά και τα επικίνδυνα απόβλητα, οι οποίοι μπορούν, στη συνέχεια, να μεταφερθούν στις εγκαταστάσεις των πόλεων. Αυτή τη στιγμή υλοποιούμε δύο πιλοτικά έργα για τη μεταφορά αποτεφρώσιμων αποβλήτων σε πόλεις που διαθέτουν μονάδες αποτέφρωσης. Η κυβέρνηση της Γροιλανδίας διαθέτει εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων και οι δραστηριότητες που μόλις ανέφερα εντάσσονται στο σχέδιο αυτό.»