Over biodiversiteit

De mensheid zelf vormt onderdeel van biodiversiteit en zonder die diversiteit kunnen wij onmogelijk bestaan. Kwaliteit van leven, economisch concurrentievermogen, werkgelegenheid en veiligheid zijn allemaal afhankelijk van deze natuurlijke rijkdom. Biodiversiteit is van cruciaal belang voor 'ecosysteemdiensten', d.w.z. de diensten waarin de natuur voorziet: klimaatbeheersing, water en lucht, vruchtbaarheid van de grond en de productie van voedsel, brandstof, vezels en medicijnen. Het is essentieel voor het behoud van de langetermijnlevensvatbaarheid van landbouw en visserij en vormt de basis voor veel industriële processen en de productie van nieuwe medicijnen.

Sinds de intrede van landbouw en veehouderij ruim 5000 jaar geleden, wordt in Europa de biodiversiteit beïnvloed door menselijk handelen. De landbouwrevolutie en industriële revolutie hebben dramatische en versnellende veranderingen teweeg gebracht in landgebruik, landbouwintensivering, urbanisatie en leegloop van het platteland. Dit heeft op zijn beurt geleid tot het verloren gaan van veel praktijken (bijvoorbeeld traditionele landbouwmethodes) die bijdroegen aan het in stand houden van biologisch diverse landschappen.

Europa's hoge consumptieniveau en afvalproductie per hoofd van de bevolking maken dat onze impact op ecosystemen veel verder reikt dan ons continent. Europese levensstijlen zijn in hoge mate afhankelijk van de import van hulpbronnen en goederen vanuit heel de wereld, waardoor een niet-duurzame exploitatie van natuurlijke hulpbronnen vaak wordt aangemoedigd. Dit leidt tot een verlies aan biodiversiteit, hetgeen schade toebrengt aan het kapitaal aan natuurlijke hulpbronnen waarop sociale en economische ontwikkeling is gebaseerd.

'Geen doel kan inspirerender zijn dan het tijdperk van herstel te beginnen en de wonderlijke diversiteit van leven die ons nog steeds omringt, opnieuw op te bouwen.'

Edward O. Wilson, 'The Diversity of Life', 1992

Biodiversiteitsverlies is onlosmakelijk verbonden met de achteruitgang van ecosysteemdiensten die het leven op aarde ondersteunen. De Millennium-ecosysteemevaluatie van 2005 beoordeelde 24 ecosysteemdiensten wereldwijd; 15 daarvan bleken te zijn aangetast, wat gevolgen heeft voor visvangst, productie van timmerhout, watervoorziening, afvalverwerking en detoxificatie, waterzuivering, bescherming tegen natuurrampen en regulering van luchtkwaliteit. Het '2005 State and outlook report' van het EMA en zijn vierde pan-Europese evaluatie tonen aan dat de EU geen vooruitgang boekt richting de 2010-doelstelling voor het tot staan brengen van biodiversiteitsverlies .