sonraki
önceki
öğeler

Enerji

Dili değiştir
Sayfa Son değiştirilme 15.03.2023
Topics:
Enerji endüstriyel, ticari ve toplumsal refahın geliştirilmesi ve ayrıca kişisel konfor ve refah için de hayati bir öneme sahiptir. Ancak, enerjinin üretimi ve tüketilmesi çevre üzerinde büyük baskılar yaratır: sera gazı ve hava kirletici emisyonu, arazi kullanımı, atık üretimi ve petrol sızıntıları Bu baskılar iklim değişikliğini hızlandırmakta, doğal ekosistemlere ve insanlar tarafından oluşturulan çevreye zarar vermekte ve insan sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir.

Birçok insan faaliyeti fosil yakıtlarının yakılmasını gerektirir; bu da atmosferdeki karbon dioksit (CO2) konsantrasyonlarını arttırarak, iklim değişikliğine yol açmakta ve ayrıca ortalama küresel sıcaklıkları yükseltmektedir. Küresel olarak, enerji talep artmakta ve buna paralel olarak CO2 emisyonlarının artış eğilimi güçlenmektedir.

Birçok ülke, enerji ihtiyacını karşılamak için fosil yakıtlarına (petrol, gaz ve kömür) dayalıdır. Bu yakıtların yakılması enerjiye dönüştürülebilecek ısının açığa çıkmasını sağlar. Süreç sırasında, yakıttaki karbon oksijen ile tepkimeye girerek, atmosfere salınacak olan CO2'nin oluşmasına neden olur. Ayrıca, hava kirleticiler (sülfür dioksit, nitrojen oksitler ve partikül maddeler) de salınarak, hava kalitesini olumsuz yönde etkiler. Ancak, enerji ve ısı üretim tesislerindeki teknik önlemler ve gelişmeler sayesinde bu emisyonlar son birkaç on yıldır büyük oranda düşürülmüştür.

Avrupa’da en fazla enerjinin tüketildiği 2006 yılına kıyasla, 2010 yılındaki enerji tüketimi yaklaşık % 4 oranında azalmıştır. Bu düşüş kısmen ekonomik krizle açıklansa da, ekonomik faaliyetler ile enerji tüketimi arasındaki bağlılığın düşük miktarda da olsa azaltılması da etkili olmuştur.

Fosil yakıtları hala yakıt karışımları arasında önemli bir yere sahiptir; Avrupa’nın ortalama enerji ihtiyacının yaklaşık % 77'si petrol, gaz ve kömürden sağlanmaktadır. Nükleer enerji % 14’ünü karşılarken, geriye kalan % 9’luk bölüm yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmektedir. Ancak, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı her geçen gün artmaktadır; 2010 yılında yeni kurulan kapasitenin en büyük kaynağını güneş pilleri oluşturmaktadır; güneş enerjisini sırasıyla doğal gaz ve rüzgâr takip etmektedir. Nükleer enerji santrallerinin ise kurulduğundan daha fazla devre dışı bırakılmıştır.

Bir Avrupalı tüm evsel, endüstriyel ve taşıma kaynakları da dâhil olmak üzere yılda ortalama 27 megavat-saat (MWh) enerji kullanır. Bu rakam ve yenilenebilir ve nükleer enerji kullanımlarına güçlü şekilde bağlı olan CO2 emisyonları ülkeler arasında önemli ölçüde farklılık gösterir. 1990 yılından bu yana en hızlı şekilde büyüyen enerji tüketen sektör konumunda olan taşımacılık günümüzde enerji tüketiminde en büyük paya sahiptir.

AB politikaları

Enerji, her geçen gün daha öncelikli bir politika haline gelmeye başlamıştır ve ayrıca Avrupa 2020 strateji hedeflerinin, yani

  • Avrupa'nın enerji tüketiminin % 20'sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi ve
  • Enerji verimliliğinin % 20 oranında arttırılması hedeflerinde belirlenen beş temel gelişim alanlarından biridir.

2020 enerji stratejisinin  özel hedeflerine ek olarak, çeşitli politikalar tarafından Avrupa Komisyonunun web sitesinde özetlenen çeşitli ilgi alanları da desteklenmektedir. Politikalar şunlardır:

  • tedarik güvenliğinin arttırılması;
  • Avrupa ekonomisinin rekabet gücünün yükseltilmesi ve ucuz enerji temini;
  • enerji için rekabetçi iç pazarın geliştirilmesinin desteklenmesi;
  • minimum enerji vergilendirme düzeylerinin minimum enerji vergilendirme düzeylerinin ayarlanması.

AÇA faaliyetleri

AÇA'nın enerji alanındaki temel faaliyetlerinden biri çevresel hususların enerji sektörüne entegrasyonunu takip etmektir. Her yıl bir takım enerji ve çevre göstergeleri enerji ve çevre göstergeleri güncellenmekte ve yayınlanmaktadır. AÇA ayrıca yenilenebilir enerjinin farklı oranlarına dayalı olarak beklenen çevresel faydaların ve baskıların değerlendirmelerini de yayınlar.

Enerji çevre göstergeleri şu altı politika sorusunu temel almaktadır:

  • Enerji kullanımının ve üretiminin çevre üzerinde azalan bir etkisi var mı?
  • Enerji kullanımı azalıyor mu?
  • Enerji verimliliği ne oranda yükseliyor?
  • Daha az kirletici nitelikteki yakıtların kullanımı, daha fazla kirletici nitelikteki yakıtların kullanımını geçiyor mu?
  • Yenilenebilir enerji teknolojileri ne kadar hızlı uygulanıyor?
  • Çevresel maliyetlerin fiyatlandırma sistemine entegre edilmesi daha mı iyi olur?

Göstergeler ayrıca şu hususlar da önemli bir role sahiptir:

  • AB Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisinin takip edilmesi;
  • İklim Değişikliğine İlişkin Birleşmiş Milletler Çerçeve Anlaşması (UNFCCC) uyarınca sunulan AB sera gazı envanter raporunun hazırlanması;
  • Kyoto Protokolü kapsamında Avrupa’daki gaz emisyonu eğilimleri ve kestirimlerine ilişkin raporların hazırlanması.

AÇA ayrıca yenilenebilir enerjinin toplam enerji üretimdeki payının arttırılması sonucu ortaya çıkması beklenen çevresel avantajlara ve baskılara ilişkin de değerlendirmeler gerçekleştirmektedir. Şunları içerir:

Permalinks

Geographic coverage

Topics

Topics:
Belge İşlemleri